Udar słoneczny (cieplny): objawy i profilaktyka

Diagnoza

Złe samopoczucie w parze z upałem zawsze powinno zapalić czerwoną lampkę. Delikatne zawroty głowy czy lekko chwiejny krok po kilku godzinach spędzonych na słońcu to już poważny sygnał, by, po pierwsze, schować się w cieniu, po drugie, odstawić wszystkie używki, a po trzecie – nawodnić się. Jeśli tego nie zrobisz, ryzykujesz porażeniem słonecznym.

Rozwiązanie

Udar cieplny to przegrzanie organizmu. Może się zdarzyć nie tylko na plaży, ale również w czasie wędrówki, po biegu na długim dystansie lub po wizycie w saunie. W ekstremalnych przypadkach może prowadzić do śmierci. Nie musisz jednak całkowicie rezygnować z plażowania. Wystarczy, że będziesz się trzymać trzech zasad.

Zasada nr 1: pij wodę

Najważniejsza w czasie upałów jest woda. Nie soki, wody smakowe, które de facto są wodami z dodatkiem syropów, i nie żadne napoje herbatopodobne. Gdy długo przebywasz w wysokich temperaturach, woda chłodzi organizm i pomaga utrzymać optymalną temperaturę ciała. Dodatkowo, pita systematycznie, pozwala utrzymać wszystkie kluczowe minerały (potas, sód, magnez i wapń) na właściwym poziomie. Jeśli wypijesz za mało, zaburza się gospodarka elektrolitowa, a Ty czujesz się osłabiona.

Np. zawroty głowy czy kłopoty z równowagą to dowód na to, że utraciłaś zbyt wiele potasu. Wody wysoko mineralizowane bardziej niż inne pozwalają uniknąć takich doświadczeń. Jeśli nie masz takiej pod ręką, dodaj do butelki szczyptę soli. Ile wody należy pić? Sprawdź w naszym artykule: Człowiek napędzany wodą. Poznaj też fakty i mity na temat wody.

Zasada nr 2: nawadniaj organizm

Wybieraj wodniste warzywa i owoce. Arbuzy, melony czy ogórki są wprost idealne. Oprócz tego, że zawierają mnóstwo wody, są bogatym źródłem minerałów, które tracisz wraz z potem. Ogranicz do minimum kawę i herbatę, które wysuszają organizm. Unikaj fast foodów, które dodatkowo go obciążają.

Zasada nr 3: wskocz do wody

Jeśli nie masz doświadczenia w uprawianiu sportów latem, oszczędź sobie intensywny wysiłek fizyczny w czasie upałów. Z jednym wyjątkiem: możesz pływać do woli.

Temperatura wody, czasem niższa od powietrza nawet o 20 st. C, mocno obniży temperaturę ciała. Pamiętaj jednak, by wchodzić do wody stopniowo lub schładzać wcześniej ciało prysznicem. Szok termiczny może nawet zatrzymać krążenie krwi.

Warto zadbać również o odpowiednie ubranie. Pamiętaj, by ubierać luźne i bawełniane koszulki, które zapewniają wentylację. Wybieraj biały kolor, który odbija promienie słoneczne – w przeciwieństwie do czarnego, który je przyciąga. Zawsze zasłaniaj głowę, która nagrzewa się najszybciej.

Pierwsza pomoc w razie udaru

Wymioty, bełkotliwa mowa, dreszcze oraz zbyt rozluźnione mięśnie to znak, że mogło dojść do udaru słonecznego. Zanim przyjedzie karetka, połóż chorego w cieniu, z nogami powyżej głowy, i okładaj go letnimi ręcznikami, by zmniejszyć temperaturę ciała. W pierwszej kolejności nakładaj ręczniki na głowę i na kark. Pilnuj, by chory pił wodę małymi łykami.

WH 04/2014