Światowy Dzień Ziemi 2022 - apel polskich naukowców

Wojna tuż za naszą granicą sprawia, że inne problemy, z którymi boryka się ludzkość zeszły na dalszy plan w świadomości Polaków. Kwestia ocieplenia klimatu może się nam wydawać teraz czymś mniej istotnym, jednak tak to nie działa – problem nie zniknął.

Ewa Wilk 2022-04-22

Shutterstock.com

Niestety czas nie poczeka na koniec wojny - każdy kolejny dzień, tydzień i miesiąc beztroskiego używania paliw kopalnych zwiększa ryzyko katastrofy. Dlatego polscy uczeni przygotowali apel do polityków, przedsiębiorców i wszystkich obywateli. Również do Ciebie.

Apel, który podpisało już ponad 100 naukowców z Polski, jest bardzo prosty i jednocześnie bardzo dramatyczny. „Posłuchajcie nas i działajmy razem dla klimatu. Nie wolno dłużej zwlekać. Wszyscy mamy wkład w zmianę klimatu, więc wszyscy podejmijmy wysiłek, by ją spowolnić. Nie mamy drugiej planety – musimy uratować tę jedną”. Ty też możesz podpisać!

Co można zrobić, żeby przynajmniej spowolnić ocieplenie?

Zacznij od siebie.

Czy musisz wszędzie jeździć samochodem? niemal 1/3 emisji CO2 w Unii Europejskiej jest generowana przez transport, z czego 72% przez samochody i motocykle. W transporcie drogowym głównym źródłem zanieczyszczeń są samochody osobowe, które odpowiadają za prawie 61% tych emisji. Każdy nieprzejechany autem kilometr to mały wkład w ochronę klimatu. Ale pamiętaj, że nawet największe katedry powstały z małych cegiełek.
Sprawdź, czy nie za dużo wydajesz na ogrzewanie domu. Zwykłe ocieplenie ścian, czy choćby zamontowanie termostatów może przynieść wymierne korzyści nie tylko Tobie, ale również planecie, niezależnie od tego, czy masz w domu piec węglowy, gazowy czy ogrzewanie miejskie. Im mniej ciepła będziemy tracili, tym lepiej. Jeśli ogrzewanie w Twoim domu jest mało oszczędne albo wysokoemisyjne, sprawdź, czy w Twojej gminie nie ma programów wsparcia dla tych, którzy chcą dokonać termomodernizacji.
Zainteresuj się polityką i patrząc na programy partii/kandydatów, zwracaj uwagę, czy dana partia/kandydat w ogóle myślą o klimacie i środowisku. Czego szukać w programach? Na przykład, czy w kręgu zainteresowań danej partii jest zapewnienie taniego i sprawnego transportu publicznego. Czy wspiera rozwój kolei, która pod względem emisji spalin w przeliczeniu na pasażera czy kilogram towaru jest optymalnym środkiem transportu. Czy dana partia jest za transformacją energetyczną i zastąpieniem paliw kopalnych energią odnawialną.
Naucz się zasad oszczędzania zasobów i propaguj je. Pokaż znajomym, o ile udało Ci się zmniejszyć rachunki za prąd po wymianie starej pralki na nową. Przeciętny Polak codziennie zużywa średnio 150 litrów wody, z czego 36% przypada na mycie, 15% na pranie, 10% na zmywanie naczyń, 6% na sprzątanie, tylko 3% na picie i gotowanie i aż 30% na spłukiwanie toalety! Jeśli nie zakręcasz wody podczas mycia zębów, ok. 10-15 litrów wody bez sensu spływa do kanalizacji. Przypomnijmy - to jest woda, która została wcześniej oczyszczona, często podgrzana (energią z węgla!), dostarczona kilometrami rur do Twojego domu!

Zakręcanie wody podczas mycia zębów, przesiadka na rower czy wymiana pieca to tylko kilka przykładów tego, co możesz zrobić, żeby dzisiejsze noworodki miały w przyszłości czym oddychać i co jeść. Więcej pomysłów znajdziesz w naszym artykule „Zmień nawyki i uratuj świat”.

Katastrofa tu i teraz

Nie myślisz aż tak daleko do przodu? To przypomnimy tylko, że wg wyliczeń uczonych wskutek spowodowanych przez człowieka zmian klimatycznych w Polsce od kilku lat susze zdarzają się już nie co 5-7 lat, tylko co roku. Susza oznacza droższą żywność i wodę. Polska jest jednym z najmniej zasobnych w wodę krajów w Europie!

Powodujące ogromne zniszczenia wichury zdarzają się teraz trzy razy częściej niż w latach 80. XX wieku. Liczba dni upalnych (powyżej 30 st. C) w ostatniej dekadzie w stosunku do lat 1951-1990 wzrosła blisko trzykrotnie! Każdy taki upalny dzień to zwiększona liczba zgonów, zwłaszcza wśród ludzi starszych i schorowanych.

Zanieczyszczenie powietrza, którego źródłem są m.in. piece i samochody, sprawia, że co roku ok 80 tysięcy ludzi w Polsce umiera przedwcześnie. Skutki zanieczyszczenia środowiska i zmian klimatu to nie tylko wizja całkowitej katastrofy za kilkadziesiąt czy sto kilkadziesiąt lat. To się dzieje już. Tu i teraz. Dlatego trzeba działać natychmiast. Na przykład od dziś.

ZOBACZ TEŻ: Boimy się zmian klimatu, ale diety nie chcemy zmieniać

Źródła:
https://www.ipcc.ch/2022/04/04/ipcc-ar6-wgiii-pressrelease/
https://wodociagi.krakow.pl/jakosc-wody/ciekawostki/ile-wody-zuzywamy.html
https://pulsmedycyny.pl/smog-w-polsce-coraz-wiecej-zgonow-z-powodu-zanieczyszczenia-powietrza-1101815
Zmiana klimatu w pigułce, Fundacja WWF Polska, 2022