Zmiany skórne, na które powinnaś zwrócić uwagę

Jeżeli przyglądasz się swojemu ciału uważnie jedynie wtedy, gdy masz w palcach pęsetę albo szczoteczkę do rzęs, możesz przegapić sygnały świadczące o tym, że z Twoim organizmem dzieje się coś złego.

Jedną z genialnych funkcji ludzkiego ciała jest mechanizm wczesnego ostrzegania o zagrożeniach. Wystarczą tylko 3 minuty przeglądania się w lusterku, by zauważyć te ostrzeżenia i zdusić chorobę w zarodku. Warunek: musisz wiedzieć, czego szukać, co powinno Cię zaniepokoić, a co nie. Oto 9 sposobów sprawdzenia, czy wszystko jest w porządku.

Pachy

Widzisz: żółtobrunatne plamy szorstkiej skóry.

Co to może oznaczać? „Takie ciemniejsze plamy, zlokalizowane w okolicach fałdów skórnych, mogą być tzw. zmianami paraneoplastycznymi, które niestety są często oznaką procesów nowotworowych narządów wewnętrznych, najczęściej przewodu pokarmowego” – przestrzega doktor Serówka. Dlatego, gdy tylko zauważysz takie dziwne plamy u siebie lub u swojego partnera, lepiej wybierz się lub wygoń go do lekarza.

Ciemne plamy pod pachami, na szyi oraz w okolicach podbrzusza mogą też świadczyć o rozwijającej się cukrzycy. Nadmiar insuliny w naczyniach krwionośnych może sprawić, że komórki skóry zaczynają się namnażać szybciej niż zwykle i skóra miejscowo się pogrubia. W tych miejscach gromadzi się też więcej barwnika skóry – melaniny, stąd właśnie ciemny kolor.

Żeby rozwiać wątpliwości, wystarczy proste badanie krwi. Jeśli zauważyłaś u siebie takie plamki, lepiej je wykonaj, bo – jak wynika ze statystyk – mniej więcej połowa chorych na cukrzycę nie zdaje sobie z tego sprawy.

Powieki

Widzisz: małe, miękkie grudki w kolorze wosku.

Co to może oznaczać? Nie, to nie są pryszcze i wyciskanie ich nie na wiele się zda. Takie grudki to skupiska cholesterolu, a skoro są już widoczne na skórze, to najprawdopodobniej poziom cholesterolu we krwi poszybował już wysoko ponad dopuszczalne normy. To zła wiadomość, bo wysoki poziom cholesterolu zwiększa ryzyko chorób serca.

Ale dla równowagi mamy też i dobre wieści: wystarczy obniżyć cholesterol o 10%, żeby aż o 1/3 zmniejszyć ryzyko zawału. Jeśli już widzisz takie grudki, lepiej wybierz się do lekarza, aby sprawdzić, o ile za dużo masz tego cholesterolu i jak go możesz obniżyć. „Kobiety, dla których te zmiany, czyli tzw. kępki żółte, stanowią problem estetyczny, mogą się zdecydować na zabieg usunięcia tych wykwitów. Można to zrobić za pomocą krioterapii lub lasera” – wyjaśnia dermatolog Irena Serówka.

Język

Widzisz: biały lub żółty nalot.

Co to może oznaczać? Język zdrowego człowieka powinien być różowo-czerwony. Jeśli wygląda tak, jakbyś lizała ścianę w przedpokoju babci, może to świadczyć o kłopotach ze zwieraczem. Nie, nie bój się – nie tym zwieraczem. Biały, żółtawy lub pomarańczowy nalot na języku może być efektem tzw. refluksu, czyli niedomykania się dolnego zwieracza przełyku. Zdrowy powinien działać na zasadzie: „wszyscy wchodzą, nikt nie wychodzi”, ale czasami zdarza się, że ten naturalny zawór traci szczelność i treść żołądka cofa się w górę do przełyku, a podczas snu, gdy leżysz, nawet wyżej – aż do ust. Kwas żołądkowy pozostawia ten nalot, a dodatkowo dokłada oddech godny Godzilli.

W większości przypadków zgagę (bo tak się potocznie nazywa tę przypadłość) można wyleczyć środkami dostępnymi bez recepty – wystarczy poprosić o lek na zgagę. Warto też jeść mniej produktów kwaśnych i ostrych przypraw. Jeśli te środki zawiodą, zapytaj lekarza o receptę na silniejsze leki, zmniejszające wydzielanie soków żołądkowych.

Oczy

Widzisz: ciemne sińce pod oczami.

Co to może oznaczać? Zakładając, że nie jesteś prezenterką nocnych audycji radiowych ani zapracowaną lekarką pogotowia, podkrążone oczy mogą świadczyć o alergii. Mechanizm jest następujący: alergen powoduje wydzielanie histaminy, która rozszerza naczynia krwionośne.

W rezultacie w tych miejscach, gdzie skóra jest najcieńsza, zgromadzona w naczynkach krew staje się widoczna, tworząc ciemniejsze plamy. Jeśli w lustrze wyglądasz, jakbyś właśnie wróciła z pięciorundowego pojedynku z mistrzynią kick-boxingu, to lepiej zrób sobie testy skórne, żeby sprawdzić, czy i – jeśli tak – na co jesteś uczulona.

Głowa

Widzisz: rzednące włosy.

Co to może oznaczać? Masz wrażenie, że z włosów, które codziennie wyjmujesz z umywalki, można by utkać włosienicę dla Barbie? To może być objaw nadczynności lub niedoczynności tarczycy. Problem z tarczycą jest powszechny – ocenia się, że dotyka około 10% kobiet. Kiedy zaczyna ona szwankować, może zaburzyć równowagę między żeńskimi a męskimi hormonami. W organizmie pojawia się za dużo pochodnych testosteronu, które niszczą mieszki włosowe i włosy stają się suche, matowe, a w końcu zaczynają wypadać. W takim przypadku jak najszybciej idź do lekarza, który zleci badanie krwi, oznaczy poziom hormonów tarczycy i pomoże Ci przywrócić równowagę.

Widzisz: łupież na ramionach.

Co to może oznaczać? „Bezpośrednią przyczyną łupieżu jest namnożenie się drożdżaków i żeby pozbyć się nieestetycznych objawów, trzeba zmniejszyć ich populację” – mówi doktor Serówka. Natomiast przyczyn rozwoju drożdżaków jest więcej. Jedną z nich jest stres.

„Napięcie powoduje, że Twój organizm produkuje dodatkowe ilości kortyzolu, zwanego hormonem stresu – wyjaśnia dermatolog. – Gdy tego hormonu jest za dużo, spada Twoja odporność (to dlatego często po wyjątkowo gorącym okresie w pracy łapiesz przeziębienia) i zwiększa się łojotok, co na głowie objawia się jako łupież”.

ZOBACZ TEŻ: Najczęstsze problemy z włosami. I rozwiązania.

Szampony przeciwłupieżowe oczywiście mogą zamaskować problem, ale jeśli nie chcesz ich kupować w hurtowych ilościach, zamiast zwalczać objawy – usuń przyczynę. Więcej śpij, oddychaj głębiej (używaj przepony!) i deleguj zadania. Naprawdę nie wszystko musisz robić sama: Twój facet też potrafi pójść na zakupy i posprzątać.

Skóra

Widzisz: czerwone kropki o średnicy 1-3 mm.

Co to może oznaczać? „Takie rubinowe naczyniaki pojawiające się na brzuchu i na plecach mogą świadczyć o chorobie wątroby, zwłaszcza jeśli pojawiają się nagle i w grupach” – ostrzega doktor Serówka. Jeśli po 30. roku życia zauważysz u siebie kilka rozrzuconych po całym ciele, nie przejmuj się nadmiernie. To nic groźnego, ale jeśli Ci przeszkadza, można je bezpiecznie usunąć.

Paznokcie

Widzisz: białe plamki.

Co to może oznaczać? Wszystkim od czasu do czasu pojawiają się  na paznokciach jasne, prawie białe smugi. „Zwykle jest to znak, że brakuje Ci żelaza, ale może to być objaw tzw. grzybicy białej” – mówi doktor Irena Serówka z krakowskiej kliniki Centrum Der-Med. Zacznij zatem od uzupełnienia żelaza, które znajdziesz np. w czerwonym mięsie, wątróbce, fasoli i orzechach.

Jeśli zamiast plamek zauważysz długie, białe smugi wzdłuż paznokcia, a dodatkowo ostatnio stale czujesz się zmęczona, może to oznaczać, że coś niedobrego dzieje się z Twoimi nerkami. Takie jasne paski mogą być sygnałem, że nerki nie są w stanie dobrze odfiltrować białka z moczu. To oznacza, że Twój organizm traci białko szybciej niż powinien. Na wszelki wypadek któregoś dnia zerwij się wcześniej z łóżka, zanieś mocz do analizy i pokaż wyniki lekarzowi.

Widzisz: ciemne smugi u nasady paznokcia.

Co to może oznaczać? Rak skóry nie zawsze objawia się szybko ciemniejącymi i powiększającymi się znamionami na skórze. „Brązowe lub wręcz granatowoczarne paski przebiegające pod paznokciami również mogą świadczyć o nowotworze, w tym także o bardzo złośliwym czerniaku – mówi dr Serówka. – Najczęściej jest to krwiak pod paznokciem, który powstał wskutek uderzenia lub przytrzaśnięcia, ale takie krwiaki najczęściej przesuwają się wraz z płytką paznokcia. Jeśli ciemny pasek stoi w miejscu przez dwa tygodnie i dłużej, lepiej pokazać go dermatologowi”.

Dobra wiadomość jest taka, że czerniaka, jeżeli zostanie szybko wykryty, nawet w 95% przypadków da się wyleczyć.

WH 01/2013