Problemy z blizną po cesarce

Choć rana po cesarskim cięciu zrasta się sama, warto poddać ją fizjoterapii, by zapobiec powstawaniu patologicznych zrostów i przywrócić pełną ruchomość okolicznym tkankom. Ważne jest, by nie odkładać wizyty fizjoterapeutki uroginekologicznej, ponieważ praca na świeżej bliźnie przynosi najlepsze rezultaty.

"Rehabilitację po cięciu cesarskim zaczynamy już ok 3-5 tygodnia po operacji, więc jeszcze w połogu, kiedy rana na skórze jest już całkowicie zagojona, ale jest w fazie modelowania. - tłumaczy Anna Wilgosz, fizjoterapeutka uroginekologiczna. - Rehabilitacja blizny polega głównie na pracy manualnej terapeuty, stretchingu, autoterapii, wykonywaniu odpowiednich ćwiczeń oraz aplikacji plastrami KinesiologyTaping."

1. Problemy z blizną po cesarce - ból i zmniejszona ruchomość
2. Rozejście się blizny po CC
3. Ciąża w bliźnie po cesarce
4. Ból i ciągnięcie blizny po cesarskim cięciu
5. Czy rana po cesarce może boleć w kolejnej ciąży?
6. Endometrioza w bliźnie po cesarce
7. Nawis, wałeczek nad blizną po cesarce – czym jest spowodowany? 

Problemy z blizną po cesarce - ból i zmniejszona ruchomość

Tak zwana mobilizacja blizny przez fizjoterapeutę uroginekologicznego jest istotna nawet wtedy, gdy mama po cesarskim cięciu nie odczuwa żadnych dolegliwości bólowych, ani ciągnięcia czy mrowienia w okolicy rany. Nawet blizna, która nie daje na początku żadnych objawów bólowych może z czasem prowadzić do zaburzeń i dysfunkcji w codziennym funkcjonowaniu.

Blizna, która nie została zbadana i zmobilizowana może w przyszłości powodować:

• ból i ciągnięcie w okolicy cięcia,
• dolegliwości bólowe kręgosłupa,
• ból podczas wypróżniania,
• ból w czasie współżycia
• ból podczas menstruacji
• zaburzenia czucia
• zaburzenia w całej biomechanice i postawie ciała, powodujące dyskomfort podczas aktywności fizycznej,
• przykurcze mięśniowe,
• zmniejszona ruchomość w stawach,
• nadmierne napięcie mięśni dna miednicy, 
• migreny.

Blizna sama w sobie jest tkanką nierozciągliwą, dlatego tak bardzo istotne jest, żeby dobrze opracować okoliczne tkanki i uruchomić bliznę na poziomie powięziowym.

Zobacz też: Blizna po cesarce - jak pielęgnować i jak zmniejszyć jej widoczność?

Rozejście się blizny po CC – co je powoduje? 

Rozejście się blizny po cesarskim cięciu, tzw. objaw Nitchego, czyli niecałkowite zagojenie się rany macicy po cięciu cesarskim może mieć związek z wykonaną przez operatorów techniką zabiegową, a także z uwarunkowaniami osobniczymi pacjentki. Może to być na przykład: wiek pacjentki, liczba przeprowadzonych wcześniej cięć cesarskich, ustawienie macicy w tyłozgięciu.

Zbyt wczesna praca z blizną nie będzie miała bezpośrednio wpływu na rozejście się blizny na macicy. Na początku pracy z blizną po cc pracujemy bardzo delikatnie, więc z pewnością wizyta u fizjoterapeuty uroginekologicznego nie spowoduje rozejścia blizny na macicy. Ale co ważne, zawsze lekarz ginekolog na wizycie kontrolnej, 6 tygodni po porodzie sprawdzi jak się goi blizna, czy wszystko jest z nią w porządku, czy nie powstał w jej obrębie stan zapalny lub ubytek. Ubytki w bliźnie na macicy po cięciu cesarskim powodują bliżej nieokreślone plamienia i krwawienia z dróg rodnych, występujących często pod postacią plamień pomiesiączkowych oraz przedłużających się miesiączek.

"Miałam pacjentkę, która po pierwszym porodzie przez cc nie miała prowadzonej mobilizacji blizny, przez ponad dwa lata po pierwszym porodzie bezskutecznie starała się zajść w kolejną ciążę. Dopiero na wizycie kontrolnej u ginekologa, okazało się, że po pierwszym cięciu ma ubytek w bliźnie - mówi Anna Wilgosz. - Wtedy doktor wytłumaczył jej, że to mogła być przyczyna problemów z zajściem w ciążę. Na szczęście lekarz prowadzący niemalże z dnia na dzień umówił pacjentkę na operacyjną laparoskopową korektę ubytku w bliźnie. Rok później pacjentka była już po kolejnym porodzie."

Dużo rzadziej niż objaw Nitchego zdarza się rozejście się blizny zewnętrznej czyli śródskórnej. Również na taki stan będzie wpływał sposób szycia, rodzaj użytych szwów i właściwości osobnicze pacjentki.

"Prowadziłam jakiś czas temu terapię blizny u pacjentki, u której zostały założone szwy rozpuszczalne śródskórne. Od razu wyjaśnię, że podczas wizyty najpierw prowadzimy dokładny wywiad, później oglądanie blizny, badanie palpacyjne i rozpoczynamy terapię manualną - mówi fizjoterapeutka uroginekologiczna. - U tej pacjentki już podczas oglądania blizny zauważyłam szwy, które niestety rozeszły się w dwóch małych punktach. Pacjentka została skierowana na kontrolę do lekarza, a podczas wizyty dowiedziała się, że to drobne rozejście się szwów w jej przypadku było zupełnie niegroźne i zalecono jedynie odpoczynek i dalszą obserwację blizny. Gdy już doszło do pełnego zagojenia mogłyśmy spokojnie kontynuować terapię."

Ciąża w bliźnie po cesarce

Pojawia się coraz więcej matek, których kolejne ciąże zagnieździły się w bliźnie na macicy. Jest to komplikacja, wymagająca stałego monitorowania i ścisłej kontroli lekarza.

"Jedna z moich pacjentek była właśnie w takiej sytuacji - mówi Anna Wilgosz. - Młoda 25-letnia dziewczyna będąca w drugiej ciąży, dowiedziała się, że zarodek zagnieździł się w bliźnie po pierwszym cięciu. Ciąża była cały czas monitorowana przez lekarzy, bo istniało duże ryzyko odklejenia się łożyska, krwawienia i utraty dziecka. W tym przypadku ciąża została rozwiązana w 33. tygodniu ciąży, a lekarze zdecydowali się zrobić pacjentce pionowe cięcie, czyli w linii od pępka do spojenia łonowego. Jak się okazało to była najlepsza decyzja dla życia mamy i dziecka."

Zatem bardzo ważne jest, aby lekarz ginekolog na wizycie po połogu ocenił stan blizny na macicy po cięciu cesarskim. Korekta takiego ubytku jeszcze przed zajściem w drugą ciążę jest niezwykle istotna dla prawidłowego rozwoju kolejnej. 

Zobacz też: Łagodna cesarka – na czym polega naturalne cesarskie cięcie?

Ból i ciągnięcie blizny po cesarskim cięciu

Czy blizna może boleć? Może, ale nie musi, a nawet nie powinna. Na początku, kiedy rozpoczynamy terapię blizny, tkanki są jeszcze opuchnięte, czasem są jeszcze widoczne szwy śródskórne i wtedy zupełnie fizjologiczne jest uczucie bólu, tkliwości i ciągnięcia. Natomiast z czasem te objawy powinny ustępować. Początkowo miejscowe drętwienie i mrowienie wokół bliny również nie powinny nas niepokoić. Są to fizjologiczne objawy po przecięciu skóry brzucha.

"U większości pacjentek zauważamy zaburzenia czucia na poziomie niedoczulicy i pacjentki zgłaszają, że nie czują w ogóle dotyku, temperatury czy bólu. Wtedy pracujemy z nimi nad stymulowaniem blizny i bodźcowaniu skóry brzucha różnymi strukturami - mówi Anna Wilgosz. -  Rzadziej zdarzają się pacjentki, z objawami przeczulicy i drażnienia, charakteryzujące się bolesnością i tkliwością, którą może prowokować bielizna, spodnie czy podkoszulek. W takich przypadkach terapia skupia się w główniej mierze na wyciszaniu tych objawów."

Niepokojące z pewnością są blizny kilkumiesięczne czy kilkuletnie, które powodują ból. Wtedy terapia jest jak najbardziej wskazana. Również często od pacjentek pada pytanie czy można poddawać terapii starą bliznę. Generalnie są dwie teorie, jedna zakłada, że możemy pracować z blizną i wpłynąć na nią w momencie kiedy jest jeszcze w fazie modelowania i przebudowy, lub do kiedy jest zaczerwieniona. Druga teoria uznaje pracę z blizną w każdym momencie.

"Miałam raz pacjentkę z 19-letnią blizną. Pani zaczęła trenować jogę i bardzo przeszkadzało jej, że nie może wykonać kwiatu lotosu i niektórych asan - opowiada fizjoterapeutka. - Pani konsultowała się u ortopedy, ale niestety nie potrafił jej pomóc. Koleżanka podpowiedziała jej, żeby umówiła się na terapię blizny po cięciu. Okazało się, że tkanki wokół blizny były w mocnym napięciu, a sama blizna patologicznie wrośnięta. Po kilku terapiach udało się osiągnąć sukces i Pani swobodnie mogła wykonać kwiat lotosu. Więc jeśli myślicie, że na pracę z blizną jest za późno to uspokajam i zachęcam, żeby skonsultować z fizjoterapeutą nawet kilkuletnie blizny."

Czy rana po cesarce może boleć w kolejnej ciąży?

Blizna w ciąży może boleć, ale nie musi. Zdarza się, że pacjentki po pierwszym porodzie przez cięcie cesarskie nie miały możliwości mobilizacji blizny, dlatego w konsekwencji mogły wytworzyć się patologiczne zrosty, tkanki zaś mogły stracić swoją fizjologiczną elastyczność. Z tych przyczyn podczas kolejnej ciąży pojawia się dyskomfort.

Endometrioza w bliźnie po cesarce

Jeśli jakiś czas po cesarskim cięciu pojawi się u pacjentki niepokojący, nagły ból, bliżej nieokreślony i pojawia się  wyczuwalne pod palcami zgrubienie lub guzek w okolicy blizny, pępka czy podbrzusza to zaleca się konsultacje z lekarzem i ocenę czy nie doszło do wytworzenia się endometriozy w bliźnie po cięciu. Ginekolog podczas badania USG powinien ocenić czy komórki endometrium wyścielającej wnętrze macicy znajdują się w bliźnie po cięciu cesarskim czy też nie. Nie można bagatelizować niepokojących objawów, ponieważ w takim przypadku konieczne jest często operacyjne usunięcie ognisk endometriozy z okolicy blizny.

Zobacz też: Endometrioza: czym jest i jak się ją leczy?

Nawis, wałeczek nad blizną po cesarce – czym jest spowodowany? 

Wałek czy nawis nad miejscem cięcia cesarskiego spowodowany jest najczęściej przez patologiczne zrosty wokół blizny, które należy rozpracować. Kolokwialnie mówiąc, zadaniem fizjoterapeuty uroginekologicznego jest m.in. wyciągnięcie blizny na powierzchnię.
Wałek nad świeżą blizną może być powodować także obrzęk tkanek, który podczas terapii drenuje się i stopniowo usprawnia jego wchłanianie. Pacjentki często niepokoi również wyraźnie wyczuwalna podskórnie grudka w okolizy blizny po cesarskim cięciu. Jest to zazwyczaj samorozpuszczalny szew z blizny na macicy, który po ok 3-4 miesiącach powinien się rozpuścić. Aby zapobiec powstawaniu wałeczka nad blizną należy stosować się do wcześniej wymienionych zaleceń: dbać o prawidłową postawę, ćwiczyć oddech torem przeponowym, dotykać okolic blizny, kłaść się na brzuchu i umówić się na wizytę do fizjoterapeuty uroginekologicznego.

Ekspertka

ANNA WILGOSZ fizjoterapeutka uroginekologiczna Prowadzi rehabilitację leczniczą z dojazdem do domu - Rehabilitacja Domowa. Specjalistka rehabilitacji uroginekologicznej oraz terapii blizn, współpracująca z kobietami w ciąży oraz po porodzie.