Mózg w formie: 35 produktów na pamięć i koncentrację

Cóż z tego, że masz ciało dwudziestokilkulatki, jeśli Twój mózg pracuje jakby był o dekadę starszy? Alzheimer, Parkinson, demencja i inne choroby wieku starczego co roku nękają miliony osób. Nawet jeśli wciąż daleko od zdiagnozowania którejś z nich u Ciebie, to Twoja pamięć, bystrość umysłu i ogólna wydajność mózgu mogą się zmniejszać wraz ze zdmuchiwaniem kolejnej świeczki na urodzinowym torcie.

Istnieje jednak sposób na spowolnienie tego procesu. Zobacz, jakie produkty spożywcze (oprócz tuńczyka i kwasów omega-3) mogą Ci w tym pomóc i gdzie ich szukać.

Chroń szare komórki

Antyoksydanty mogą pomóc Twojemu ciału wygrać walkę z czasem. Te związki chemiczne zwalczają podstępne chemikalia zwane wolnymi rodnikami, które wraz z wiekiem atakują i uszkadzają komórki – także te mózgowe.

„Najważniejszym zadaniem antyoksydantów może być obrona mitochondriów, czyli pieców wewnątrz komórek, które w Twoim mózgu odpowiadają za generowania energii potrzebnej do myślenia (ale też mówienia czy poruszania się)” – mówi dr Paula Bickford, profesor neurochirurgii i neurologii na Uniwersytecie Południowej Florydy.

Testy wskazują, że podobne zdolności ochronne mają także flawonoidy, kolejne antyoksydanty. W badaniach opublikowanych w czasopiśmie naukowym „Neurology” osoby, które jadły podwójne porcje pokarmów bogatych we flawonoidy, mogły się pochwalić zdolnością koncentracji kogoś mniej więcej o pięć lat młodszego.

Poza tym zgodnie z najnowszymi francuskimi badaniami osoby, które zajadały się produktami bogatymi w karotenoidy, inny rodzaj antyoksydantów, zauważyły mniejszy spadek zdolności poznawczych przez ostatnich trzynaście lat.

Produkty wspomagające pracę mózgu: jabłka, cebula i cytrusy (flawonoidy); pomarańczowe warzywa takie, jak dynia, kabaczek i słodkie ziemniaki (karotenoidy); zielone warzywa liściaste takie, jak szpinak, jarmuż, rukola i brokuł (oba antyoksydanty)

Odeprzyj stan zapalny

Wraz z wiekiem w komórkach mózgowych zwiększa się liczba związków chemicznych wywołujących stan zapalny. Czasem jest on normalną odpowiedzią organizmu na jakieś urazy lub inne uszkodzenia, ale jeśli jest chroniczny – może wymordować komórki, co z kolei potencjalnie mogłoby prowadzić do demencji, Alzheimera lub Parkinsona. „Jednak jeśli zainterweniujesz, zanim Twoje neurony znikną – tłumaczy Bickford – możesz być w stanie zachować odpowiednie funkcje”.

Kurkumina, związek chemiczny używany w indyjskiej medycynie ludowej od tysięcy lat, może zredukować stan zapalny w głębokich warstwach tkanki mózgowej. Badacze sądzą, że wysoki poziom kurkuminy powszechnie jedzonej w Indiach (dzięki curry) łączy się z zadziwiająco niskim wskaźnikiem zachorowań na Alzheimera.

„Składniki odżywcze zwane katechinami także mogą ochronić komórki przed stanem zapalnym i podnosić zdolności percepcyjne” – mówi dr Majid Fotuhi, założycielka Neur Expand, kliniki neurologicznej w stanie Maryland. Nic więc dziwnego, że badania pokazują, iż ludzie popijający herbatę (przeczytaj więcej o właściwościach zielonej herbaty) – bogate źródło katechin – w testach pamięciowych biją pozostałych na głowę. Ten związek chemiczny działa jak niesteroidowy lek przeciwzapalny (np. aspiryna). Nie wywołuje skutków ubocznych i na dodatek smakuje wybornie!

Produkty wspomagające pracę mózgu: musztarda, potrawy z kuchni indyjskiej i tajskiej, a przede wszystkim dania z curry (kurkumina); zielone i czarne herbaty oraz borówki, brzoskwinie i truskawki (katechiny)

Zwiększ przepływ krwi

By pozostać bystrym,Twój móżdżek potrzebuje stałej dostawy produktów wzbogacających krew. Badania sugerują, że zwiększenie przepływu krwi, wspomaga pamięć i proces uczenia się oraz przyspiesza czas reakcji. Dzieje się tak prawdopodobnie dzięki wzmocnieniu hipokampu, czyli fragmentu mózgu odpowiedzialnego za pamięć.

Jak pokazują badania na zwierzętach, resweratrol – cudowny związek chemiczny – może zwiększać do 30 %, zaopatrzenie w krew okolicy czaszki poprzez utrzymywanie ścian tętnic wolnych od płytki miażdżycowej.

Dodatkowo jednonienasycone (czyli dobre) tłuszcze pomagają zmniejszyć poziom tych złych oraz cholesterolu, który może odkładać się w Twoim organizmie. Co więcej, badania pokazują, że jednonienasycone tłuszcze obniżają ciśnienie i poziom cholesterolu oraz zmniejszają ryzyko chorób serca czy zawału.

Produkty wspomagające pracę mózgu: czerwone wino (zobacz, ile pić, by długo żyć) i sok z winogron (resweratrol); awokado, orzechy i oliwa z oliwek (jednonienasycone tłuszcze)

Odpal nowe neurony

Niektóre substancje odżywcze pobudzają utratę białek zwanych neurotropowym czynnikiem pochodzenia mózgowego (BDNF). „Z większą ilością BDNF możemy nie tylko spowalniać efekty starzenia się, ale także odmładzać mózg poprzez zwiększanie liczby neuronów” – mówi dr Fotuhi.

Chociaż badacze nie mają jeszcze pewności jak działa łańcuch reakcji, przyglądają się z uwagą związkowi chemicznemu zwanemu choliną, która buduje neuroprzekaźnik acetylocholiny, a ta z kolei pomaga mózgowi przekazywać wiadomości. „Jest to jakby naturalny odpowiednik lekarstwa na Alzheimera, który spowalnia rozpad tych neuroprzekaźników” – mówi dr Jonny Bowden.

Innym potencjalnym wzmacniaczem BDNF są naturalne barwniki pochodzenia roślinnego – antocyjany. Według badań picie soku z borówek lub jagód (najlepszego źródła wspomnianych barwników) w ciągu 12 tygodni poprawia pamięć. Także testy wykonywane na zwierzętach wskazują na powiązania między antocyjanami a zwiększeniem bystrości umysłu.

Produkty wspomagające pracę mózgu: żółtka jaj, wołowina, kurczak, wątróbka (cholina); granatowe i fioletowe owoce takie, jak jeżyny, borówki, jagody, wiśnie i śliwki (antocyjany)

WH