Kontuzje - najczęstsze urazy i sposoby, jak sobie z nimi poradzić

Gdy uprawiasz sport zawodowo, masz do dyspozycji sztab lekarzy i fizjoterapeutów. Ale gdy po prostu lubisz się ruszać – np. jeździsz na rolkach, biegasz albo jeździsz na rowerze – z urazami musisz radzić sobie sama.Oto krótka instrukcja, jak się zachować, gdy coś sobie stłuczesz, zwichniesz lub się skaleczysz.

Skręcona kostka

Skręceniu stawu skokowego towarzyszy ostry ból, bo ta okolica jest silnie unerwiona. Zwykle też szybko pojawia się opuchlizna. „Skręconą kostkę owiń jak najszybciej bandażem elastycznym – radzi chirurg Paweł Remiszewski. – Spowolnisz obrzęk i usztywnisz staw, dzięki czemu złagodzisz ból, a konsekwencje urazu będą mniejsze”.

W domu zrób okład z altacetu i nie obciążaj stawu. Jeśli ból i opuchlizna utrzymują się bez zmian, następnego dnia idź do lekarza. Laikowi trudno odróżnić skręcenie od zwichnięcia czy złamania.

Stłuczenie

Stłuczenie mięśnia może skończyć się brzydkim siniakiem i – oczywiście – bólem. Żeby walczyć z jednym i drugim, przyłóż do bolącego miejsca coś zimnego. Możesz robić zimne okłady co godzinę na 15 minut – nigdy dłużej.

Po 24 godzinach zmień okłady na ciepłe: to przyspieszy regenerację tkanek i zmniejszy krwiaka. Siniak powinien zniknąć po 7-10 dniach. Żeby to przyspieszyć, smaruj go maścią z arniki, a jeśli siniak jest w widocznym miejscu – możesz go zamaskować fluidem w kolorze skóry. Jeżeli krwiak jest bardzo rozległy i pojawia się mocna opuchlizna, pokaż stłuczenie lekarzowi.

Złamanie

„Jeśli możesz ruszać kończyną bez trudnego do zniesienia bólu, możesz podnieść niewielki ciężar i nie widać żadnych deformacji (oprócz opuchlizny, rzecz jasna), nie ma potrzeby szukania pilnej pomocy medycznej, wystarczy kończynę unieruchomić i odciążyć. Jeśli ból nie ustępuje przez kilka dni, warto zrobić prześwietlenie” – wyjaśnia doktor Paweł Remiszewski.

Jeśli kończyna jest dziwnie wygięta lub słyszałaś trzask, a każdy ruch powoduje silny ból – musisz kończynę unieruchomić i udać się na pogotowie.

WEZWIJ POGOTOWIE, gdy widzisz kość, skóra jest przebita albo mocno wybrzuszona. Możesz mieć silny krwotok wewnętrzny.

Rana cięta

Jeśli to drobne skaleczenie i krew płynie wolno, nie panikuj. Przemyj ranę wodą z mydłem albo przynajmniej przepłucz czystą wodą, przyłóż wacik lub gazę i zdecydowanie uciśnij na 2-3 minuty. Gdy krew przestanie płynąć, zabezpiecz ranę plastrem z jałowym opatrunkiem.

Jeśli rana jest głęboka, po oczyszczeniu możesz jej brzegi skleić specjalnymi paskami (tzw. striperami) – blizna będzie mniejsza. Jeśli krew tryska rytmicznie – przecięłaś tętnicę. Wtedy weź kawałek czystej bawełny, zwiń w kulkę, przyłóż do rany i mocno uciśnij. I szybko na pogotowie.

Pęcherz na stopie

Zatrzymaj się i sprawdź, co może go powodować. Zdejmij but, skarpety i zajmij się pęcherzem. Jeśli jest bolesny i wypełniony płynem, zrób w nim otwór, żeby płyn wyciekł. W żadnym wypadku nie zrywaj skóry, bo ona będzie najlepszą ochroną przed bakteriami.

Jeśli musisz jeszcze wracać kawał drogi, zdejmij skarpetkę z drugiej stopy i załóż na tę z pęcherzem – dodatkowa warstwa bawełny będzie chronić pęcherz. Po powrocie do domu przyklej plaster.

Oparzenie

Wsadź czym prędzej poparzone miejsce pod bieżącą chłodną wodę na 5 do 15 minut. Jeżeli na skórze nie ma pęcherzy ani zwęgleń, łyknij paracetamol i nie rób nic więcej. Nie smaruj poparzonego miejsca żadnym tłustym kremem. Tłuszcz sprawi, że skóra nie będzie oddawać ciepła i poparzenie będzie goiło się dłużej.

Jeśli na skórze wyskakują Ci pęcherze i odczuwasz silny ból, jest to poparzenie drugiego stopnia. Nie przekłuwaj bąbli. Jeśli powierzchnia oparzenia jest większa niż dłoń, osłoń ranę folią spożywczą i jedź do lekarza. Jeśli jest mniejsza, możesz poradzić sobie z tym sama: przyłóż sterylną gazę i luźno przyklej ją plastrami. Zmieniaj opatrunek codziennie.