Co na oparzenia słoneczne - 5 sposobów

Oparzenia słoneczne – spis treści

• Dlaczego powstają oparzenia słoneczne?
• Stopnie oparzeń słonecznych
• Oparzenia słoneczne – objawy
• Co robić, kiedy poparzy Cię słońce?
• Domowe sposoby na oparzenia słoneczne
• Oparzenia słoneczne – kiedy udać się do lekarza?
• Jak zapobiec oparzeniom słonecznym?
• Oparzenia słoneczne – możliwe powikłania
• Ekspert

Dlaczego powstają oparzenia słoneczne?

Naturalną ochronę przed szkodliwym oddziaływaniem promieni słonecznych stanowi melanina, czyli zawarty w naszej skórze barwnik, który uwalniany jest podczas zwiększonej ekspozycji skóry na słońce – w ten sposób powstaje opalenizna. Niestety melanina nie chroni naszej skóry w stu procentach, dlatego podczas opalania należy stosować dodatkową ochronę w postaci kremów lub olejków z filtrem SPF, które powinny być dobrane odpowiednio do typu karnacji – osoby o jasnej cerze są zdecydowanie bardziej narażone na oparzenia słoneczne niż osoby z ciemną karnacją.

Oparzenia słoneczne powstają w wyniku nadmiernej eskpozycji skóry na promieniowanie słoneczne.

• Promienie UVB są pochłaniane przez naskórek w 90% i mogą powodować powierzchowne oparzenia.
• Promienie UVA wnikają w skórę właściwą i przyczyniają się do jej starzenia oraz powstawania alergii.

Oparzenia słoneczne pojawiają się najczęściej na: twarzy, dekolcie, ramionach, plecach, dolnej powierzchni brzucha, wewnętrznej części ud.

Kto jest najbardziej narażony na oparzenia słoneczne? 

• Osoby o jasnej karnacji
• Osoby spędzające dużo czasu w wodzie (w odkrytym basenie lub morzu), ponieważ mokra skóra jest bardziej podatna na oparzenia niż sucha
• Osoby przebywające długo nasłońcu bez odpowiedniej ochrony
• Osoby przyjmujące leki fotouczulujące, które zwiększają ryzyko oparzenia

Leki, które mogą wywoływać niepożądane reakcje (fototyksyczne lub fotouczulające):

• antybiotyki
• sulfonamidy
• leki przeciwcukrzycowe
• beta-blokery
• leki hormonalne (środki antykoncepcyjne)
• leki przeciwbólowe (ibuprofen, ketaprofen, naproksen, diklofenak)
• leki przeciwbakteryjne
• leki przeciwgrzybicze
• leki przeciwalergiczne
• niektóre leki uspokajające

„Należy pamiętać, że absolutnie nie powinniśmy wystawiać na słońce skóry po urazach oraz zabiegach złuszczających i uszkadzających. Ona również jest bardziej bezbronna i łatwiej powstają na niej wszelkie przebarwienia i poparzenia” – mówi dr Marek Wasiluk, specjalista medycyny estetycznej.

Stopnie oparzeń słonecznych

Oparzenie I stopnia

Najczęściej występujący rodzaj oparzeń, który obejmuje tylko naskórek. 

Objawy oparzenia I stopnia:

• zaczerwieniona i ciepła skóra
• dyskomfort podczas dotykania miejsca oparzenia
• złuszczający się naskórek po kilku dniach, może również doskwierać swędzenie

W tym przypadku konsultacja lekarska nie jest konieczna.

Oparzenie II stopnia

Może obejmować nie tylko naskórek, ale również skórę właściwą. Dolegliwości po oparzeniu utrzymują się nawet do dwóch tygodniu, czasem dłużej, a w niektórych przypadkach mogą pojawiać się niewielkie blizny pooparzeniowe.

Objawy oparzenia II stopnia:

• zaczerwieniona skóra
• tkliwe miejsce oparzenia
• silny ból
• pęcherze z płynem surowiczym
• obrzęki
• częściowa martwica naskórka
• mogą wystąpić dreszcze i gorączka

Konieczna konsultacja lekarska. 

Oparzenie III stopnia

Dotyczy naskórka, skóry właściwej, tkanki podskórnej i nerwów.

Objawy oparzenia III stopnia:

• brak czucia w poparzonym miejscu wywołane uszkodzeniem receptorów czuciowych
• bolesne pęcherze
• obrzęki na skórze
• poważne zaczerwienienia

Niezbędna konsultacja lekarska.

Oparzenia słoneczne – objawy

Jeśli przebywasz zbyt długo na słońcu bez odpowiedniej ochrony, odczuwasz ogólne osłabienie, Twoja skóra staje się tkliwa i pojawia się zaczerwienienie, prawdopodobnie doświadczasz właśnie oparzenia słonecznego. Obserwuj bacznie wszystkie objawy (pierwsze objawy mogą wystąpić po kilku godzinach od ekspozycji na słońce), a jeśli będzie to konieczne, udaj się do lekarza.

Do najczęstszych objawów oparzenia słonecznego zaliczamy:

• zaczerwienienie (rumień)
• podrażniona, swędząca skóra
• obrzęki
• ból i pieczenie w miejscu oparzenia
• ogólne osłabienie – uczucie senności
• dreszcze
• pęcherze

Co robić, kiedy poparzy Cię słońce?

Krok 1: Ochłodzenie

W przypadku oparzeń słonecznych najważniejsza jest jak najszybsza reakcja i schłodzenie skóry letnią wodą lub kompresem.

Krok 2: Pielęgnacja

Oparzoną promieniami słonecznymi skórę należy przede wszystkim intensywnie nawilżyć, aby przyspieszyć jej regenerację. W tym przypadku sprawdzą się różnego rodzaju lekkie kremy nawilżające, najlepiej te przeznaczone do skóry wrażliwej i atopowej – dzięki temu będziesz miała pewność, że produkt dodatkowo nie podrażni Twojej skóry. „Wspomagać jej gojenie będą wszelkie preparaty z witaminą E oraz produkty z witaminą B5, a więc D-panthenol,  który wpływa na przyspieszenie podziałów komórek, a tym samym stymuluje naturalne procesy regeneracyjne – dodatkowo ma działanie przeciwzapalne i poprawia nawilżenie skóry. Warto też sięgnąć po maści z kwasem hialuronowym, który poprawia poziom nawilżenia naskórka oraz po maści lekko natłuszczające na bazie naturalnych składników np. lanoliny” – mówi dr Marek Wasiluk.

Kolejne kroki

Jednorazowe nałożenie kremu czy maści nie wystarczy. Zadbaj o długofalową pielęgnację, aby nie tylko przyspieszyć gojenie, ale w pełni zregenerować skórę. „Zrezygnuj na jakiś czas z peelingów, kosmetyków z retinolem, z witaminą C i wszelkich produktów, które mogłyby przesuszać naskórek” – radzi ekspert. Ogranicz też ekspozycję na słońce. „Niestety filtry stosowane na podrażnioną mogłyby ją niepotrzebnie podrażniać” – dodaje dr Wasiluk.

Co robić, kiedy na skórze pojawiają się pęcherze?

„Należy pamiętać, że najlepszym opatrunkiem jest nasza własna skóra, dlatego nie przebijamy pęcherzy, nie odrywamy naskórka, nie stosujemy opatrunków, ponieważ wtedy istnieje ryzyko większego podrażnienia skóry i oderwania odnawiającej się delikatnej tkanki. Stosujemy za to maści na bazie srebra. W przypadku większych pęcherzy na dużych powierzchniach konieczna będzie konsultacja lekarska i specjalistyczne wspomaganie gojenia, ponieważ występuje ryzyko infekcji. Bywa również tak, że konieczne jest przyjęcie antybiotyku” – odpowiada specjalista medycyny estetycznej, dr Wasiluk.

PRZECZYTAJ KONIECZNIE: Zdrowe opalanie, czyli jak chronić skórę przed słońcem

Domowe sposoby na oparzenia słoneczne            

Oto kilka najbardziej popularnych sposobów, które pomogą złagodzić ból spowodowany oparzeniem słonecznym.

Chłodny prysznic

Ulgę przy oparzeniu słonecznym może przynieść Ci chłodny prysznic. Woda nie powinna być zimna, aby nie doszło do szoku termicznego. „Pamiętajmy, aby nie schładzać skóry słoną wodą, a więc nie wchodzić do morza, które jednie podrażni tkankę” – tłumaczy dr Wasiluk. Postaraj się również nie stosować mydła bezpośrednio na miejsce oparzenia, które powinno być nawilżane. Mydła niestety w wielu przypadkach mogą wysuszać skórę, dlatego lepiej zrezygnować ze stosowania ich na oparzoną skórę. Nasz ekspert przypomina, że skórę należy schłodzić zarówno od zewnątrz, jak i od wewnątrz poprzez picie wody.

Aloes na oparzenia słoneczne

Łagodzący żel aloesowy ukoi podrażnioną skórę i przyspieszy gojenie. Najlepszy będzie sok pozyskany prosto z liści aloesu (sparz ścięty liść aloesu wrzątkiem, rozetnij i zbierz sok), jeśli jednak sięgasz po gotowy żel, wybierz ten o najbardziej naturalnym składzie. Wystrzegaj się szczególnie tych z wysokim stężeniem alkoholu, który mógłby dodatkowo wysuszać skórę.

Żel aloesowy najlepiej nakładaj na lekko wilgotną skórę i odczekaj do całkowitego wchłonięcia produktu.

Kefir, zsiadłe mleko lub jogurt naturalny na oparzenia słoneczne

Chłodny kefir czy jogurt naturalny nałożony na podrażnioną skórę ukoi uczucie pieczenia. Nasącz gazę w kefirze, zsiadłym mleku lub jogurcie naturalnym, a następnie zrób okład na oparzone miejsce.

Miód na oparzenia słoneczne

Z reguły oparzeń słonecznych nie należy smarować ciężkimi, tłustymi preparatami. Miód natomiast, ze względu na przeciwzapalne działanie, stanowi wyjątek – w przypadku lekkich oparzeń pierwszego, ewentualnie drugiego stopnia. Jednak pamiętaj, że miód na oparzenia zawsze powinien być naturalny.

Olejek z mięty pieprzowej

Zawarty w olejku z mięty pieprzowej mentol chłodzi skórę i łagodzi uczucie pieczenia. Poza tym działa przeciwzapalnie i przyspiesza gojenie. Przed zastosowaniem bezpośrednio na miejsce oparzenia, rozcieńcz olejek w letniej wodzie (proporcje 2 krople olejku na 100 ml letniej wody), namocz w roztworze gazę i przykładaj do zaczerwienionej skóry.

SPRAWDŹ: Zastosowania Sudocremu, o których nie miałaś pojęcia

Oparzenia słoneczne – kiedy udać się do lekarza?

„Wszelkie domowe sposoby radzenia sobie z poparzeniami, typu okłady z kefiru, maślanki, czy ogórków będą wspomagały pierwszy etap, czyli chłodzenie skóry. Na etapie regeneracji i gojenia się skóry może pomóc aloes lub nagietek, który koi skórę i łagodzi stany zapalne. Jeśli natomiast na skutek zbyt długiej ekspozycji na słońce skóra dozna silnych uszkodzeń (np. rozległych pęcherzów) – wtedy najlepiej skonsultować się z lekarzem” – odpowiada autor książki „Medycyna estetyczna bez tajemnic”.

Jak zapobiec oparzeniom słonecznym?

Przed słońcem nie sposób całkiem się uchronić. Szkoda również unikać go w piękne letnie dni. Zachowując zdrowy rozsądek i środki ostrożności można bezpiecznie się opalać.

Ekspozycja na słońce może nieść ze sobą zarówno pozytywne, jak i negatywne skutki, a zależy to przede wszystkim od tego, w jaki sposób będziemy korzystać z działania promieni słonecznych. Jeśli chcemy bezpiecznie korzystać ze słońca, musimy pamiętać o kilku aspektach.

Stosuj kremy z filtrem SPF

Na rynku kosmetycznym dostępne są zarówno filtry chemiczne, jak i mineralne – które więc wybrać? „Filtry chemiczne pochłaniają promieniowanie UV i zmieniają go w nieszkodliwą energię cieplną, natomiast filtry mineralne odbijają lub rozpraszają promieniowanie słoneczne. Bardziej skuteczne będą filtry mineralne, które chronią nas również przed powstawaniem przebarwień” – wyjaśnia specjalista medycyny estetycznej z warszawskiej kliniki L’experta. W obu przypadkach należy pamiętać o tym, aby sprawdzić, czy krem lub balsam chroni zarówno przed promieniowaniem UVA, jak i UVB.

Jak wybrać odpowiedni SPF?

„Należy stosować filtry z jak najwyższymi faktorami SPF (ang. Sun Protection Factor). Najniższy SPF 2 blokuje UVB w 50 procentach, natomiast najwyższy – SPF 50, w 98 procentach” mówi dr Marek Wasiluk. Nie używaj przeterminowanych kremów z filtrem, które straciły już swoje właściwości ochronne. Pamiętaj również, że jedna aplikacja kremu czy olejku 20 minut przed opalaniem nie wystarczy. Tę czynność należy powtarzać po każdej kąpieli (po wytarciu ciała ręcznikiem), a także maksymalnie co 2 godziny.

SPRAWDŹ: Przegląd filtrów SPF do twarzy – produkty, które warto mieć w kosmetyczce

Unikaj długiej ekspozycji na słońce

Ta zasada jest szczególnie ważna w godzinach miedzy 11 a 15, czyli w szczycie promieniowania, kiedy promienie słońca działają najsilniej. Warto także dostosować czas opalania do karnacji – jasna cera jest zdecydowanie bardziej narażona na oparzenia niż w przypadku osób o ciemniejszej karnacji, których skóra zawiera więcej melaniny, która naturalnie chroni skórę przed słońcem. Nie oznacza to jednak, że takie osoby mogą bagatelizować stosowanie kremów z filtrem.

Chroń skórę również w cieniu

Nie daj się zwieść pochmurnej pogodzie. Mimo że promienie UBV nie są tak silne w cieniu, jak w pełnym słońcu, nadal oddziałują na skórę i to samo tyczy się pochmurnego dnia – promienie przenikają przez chmury, więc również opalają. To samo tyczy się cienkich tkanin. „Nie jesteśmy więc zupełnie bezpieczni w mniej słoneczny dzień czy mając na sobie cienką koszulkę” – mówi ekspert z kliniki L’experta.

Nie zapomnij o okularach i nakryciu głowy

Pamiętaj, aby podczas opalania przed promieniowaniem chronić także głowę. Nie ważne czy będzie to czapka z daszkiem, słomkowy kapelusz czy lekka chustka – najważniejsze, że uchroni Cię przed udarem. Ochrona oczu w tym przypadku jest równie istotna, dlatego wybierz okulary z ochroną UVB oraz UVA – przyciemniane szkła bez filtrów nie zdadzą egzaminu.

Uważaj na leki fotouczulające

Niektóre leki mogą wywoływać reakcje fotouczulające, tzn. wpływać na wrażliwość skóry na działanie słońca, a tym samym mogą zwiększać ryzyko wystąpienia oparzenia słonecznego.

Oparzenia słoneczne – możliwe powikłania

Pierwszy stopień oparzenia słonecznego prawdopodobnie po kilkunastu godzinach ustąpi samoistnie, jeśli zastosowano odpowiednie działania prowadzące do przyspieszenia regeneracji naskórka, tj. ochłodzenie i nawilżenie.

„Przy drugim i trzecim stopniu z pęcherzami potrzebne jest wdrożenia leczenia – niezbędna jest konsultacja lekarska, a samo leczenie może trwać nawet kilkanaście tygodni. Powikłania, które mogą się pojawić po tego typu oparzeniach to przebarwienia lub blizny – wyjaśnia właściciel warszawskiej kliniki L’experta i dodaje – Jeśli przy poparzeniu słonecznym dodatkowo występują dreszcze, bóle głowy, wymioty, przyspieszony puls możemy mieć do czynienia z udarem słonecznym, który wymaga specjalistycznej opieki”.

Ekspert

dr MAREK WASILUK specjalista medycyny estetycznej Jako pierwszy i jedyny Polak, ukończył studia MSC in Aesthetic Medicine (studia magisterskie, Medycyna Estetyczna) w szkole Barts and The London School of Medicine and Dentistry na prestiżowym uniwersytecie Queen Mary University of London. Właściciel warszawskiej kliniki L’experta. Autor eksperckiego bloga www.marekwasiluk.pl i książki pt. „Medycyna estetyczna bez tajemnic”.

ZOBACZ TEŻ: Opalanie po szczepieniu – czy można?