Bolesne miesiączki - przyczyny i sposoby na ból

Spis treści

1. Jakie są główne przyczyny bolesnych miesiączek
2. Czy są grupy kobiet szczególnie narażone na bolesne miesiączki?
3. Jakiego typu leki są skuteczne w bólach miesiączkowych, a jakich lepiej nie brać?
4. Czy stosowanie antykoncepcji ma wpływ na bolesność miesiączek?
5. Jakie są alternatywne (i skuteczne) sposoby na ten problem?
6. Jak można domowymi sposobami złagodzić bóle?
7. Czy podczas bolesnej miesiączki należy się jakoś specjalnie oszczędzać?
8. Jak stres wpływa na bóle menstruacyjne?
9. Co można zrobić w okresie pomiędzy menstruacjami, aby zapobiec bólom.

1. Jakie są główne przyczyny bolesnych miesiączek

Bolesne miesiączki (z łac. dysmenorrhoea) to najczęstszy problem ginekologiczny na świecie. Możemy je podzielić na pierwotne i wtórne. Pierwotne oznaczają po prostu ból w trakcie trwania miesiączki, bez żadnej współistniejącej patologii w obrębie miednicy mniejszej. Zaczyna się najczęściej w okresie dojrzewania, u niektórych pacjentek utrzymując się aż do menopauzy, a u innych z biegiem lat dolegliwości się zmniejszają. Problem dotyczy nawet 75-80% młodych kobiet i choć z wiekiem, o czym wspominałam wcześniej, zazwyczaj się poprawia, to sporej części kobiet bolesne miesiączki towarzyszą nadal, nawet po 40-tym roku życia. Bolesne miesiączki wtórne są rzadsze, a dotyczą różnego typu zaburzeń nabytych. Mogą być to infekcje, endometrioza – w tym endometrioza macicy (jedna z najczęstszych przyczyn bolesnych miesiączek wtórnych) czy mięśniaki macicy. Główna różnica pomiędzy pierwotnymi a wtórnymi bolesnymi miesiączkami sprowadza się do tego, że pierwotne są niegroźne dla zdrowia kobiety, a stosowane leczenie jest wyłącznie objawowe. Natomiast w przypadku wtórnego charakteru problemu, w związku z tym, że wynika on zazwyczaj z jakichś patologii narządu rodnego, stosuje się już leczenie celowane, przyczynowe.

2. Czy są grupy kobiet szczególnie narażone na bolesne miesiączki?

Istnieją również czynniki ryzyka, jeśli chodzi o grupę kobiet, w przypadku których miesiączki mogą być bolesne. Są to kobiety z bardzo silnymi, obfitymi krwawieniami menstruacyjnymi, jak i te, które wykazują objawy premenstrualne, a więc zespół napięcia przedmiesiączkowego. To również kobiety z nieregularnymi cyklami, młodsze (poniżej 30. roku życia), jak i te, które pierwszą miesiączkę miały stosunkowo wcześnie (przed 12. rokiem życia). Kolejną grupą są pacjentki, u których występują bolesne miesiączki psychogenne (kobiety, które w przeszłości były np. wykorzystywane seksualnie). Mówi się również, że także pacjentki z niskim wskaźnikiem BMI mają tendencję do bolesnych miesiączek.

3. Jakiego typu leki są skuteczne w bólach miesiączkowych, a jakich lepiej nie brać?.

Pierwszym krokiem, jeśli chodzi o leczenie bolesnych miesiączek, są leki przeciwbólowe. Głównie są to niesteroidowe leki przeciwzapalne typu ibuprofen wpływające na obniżenie produkcji prostaglandyn odpowiedzialnych za zwiększoną kurczliwość mięśnia macicy, a w związku z tym skurcz naczyń, zmniejszenie ukrwienia mięśniówki i stąd – na skutek niedotlenienia – dolegliwości bólowe.

Ważną zasadą jest, że przyjmowane leki przeciwbólowe nie powinny być ze sobą mieszane. Zażywając jednego dnia dany niesteroidowy lek przeciwzapalny, powinno się już przy nim pozostać, ewentualnie uzupełniając terapię jedynie o lek o działaniu przeciwskurczowym.

4. Czy stosowanie antykoncepcji ma wpływ na bolesność miesiączek?

Jeśli leczenie doraźne jest niezadowalające, wówczas można spróbować antykoncepcji. Z jednej strony pomoże ona uregulować cykl (nieregularne cykle są czynnikiem ryzyka, jeśli chodzi o bolesne miesiączki), a z drugiej strony – poprzez odpowiednią regulację gospodarki hormonalnej – bolesność miesiączek również może się zmniejszyć. Mówimy tu zarówno o pigułkach hormonalnych, jak i – jeśli istnieje takie wskazanie – może to być założenie spirali.

5. Jakie są alternatywne (i skuteczne) sposoby na ten problem?

Istnieje cała grupa alternatywnych metod leczenia bolesnych miesiączek. Może być to nawet akupunktura, akupresura, terapie stymulujące nerwy czy terapia fizykalna. Równie dobrze można też spróbować metod psychologicznych prowadzących do ogólnego rozluźnienia czy też biofeedbacku. Jest też grupa witamin i suplementów, które mogą być pomocne. Chodzi głównie o suplementację witaminy B1 i magnezu.

6. Jak można domowymi sposobami złagodzić bóle?

Jeśli chodzi o domowe sposoby, to mogą to być ciepłe okłady (w postaci np. butelki napełnionej ciepłą wodą) przykładane do okolic podbrzusza. Nie należy jednak mylić ich z ciepłymi kąpielami, ponieważ te mogą powodować, że krwawienie będzie jeszcze silniejsze, co z kolei może prowadzić do jeszcze większych dolegliwości bólowych. Dobrym domowym sposobem jest też picie naparu z liści malin czy rumianku.

7. Czy podczas bolesnej miesiączki należy się jakoś specjalnie oszczędzać?

Bolesne miesiączki nie powinny być traktowane jako przeciwwskazanie do uprawiania sportu. Nie powinien być to jednak przesadnie eksploatujący wysiłek fizyczny, a raczej spacery, joga czy pilates. Zalecana jest w tym czasie zdrowa, niskotłuszczowa dieta, bogata w kwasy omega-3.

8. Jak stres wpływa na bóle menstruacyjne?

Komponent psychogenny jest bardzo istotny. Stres życia codziennego może jeszcze bardziej wszystko komplikować i mieć bezpośredni wpływ na intensyfikowanie dolegliwości bólowych towarzyszących miesiączce, a wręcz je powodować.

9. Co można zrobić w okresie pomiędzy miesiączkami, żeby złagodzić bóle?

Mówiąc o ogólnie pojętej profilaktyce, na pewno wskazany jest po prostu zdrowy, aktywny styl życia. Jeśli kobieta narażona jest na silny stres w życiu codziennym, ważne jest stosowanie różnych metod relaksacyjnych. Ponadto ważna jest też suplementacja witaminami, o czym również mówiłam już wcześniej. Jeśli jest taka potrzeba, wówczas przyjmuje się antykoncepcję hormonalną przez cały cykl miesiączkowy.