Azot: występowanie, właściwości, skutki niedoboru

Chociaż powietrze kojarzy Ci się zapewne z tlenem, tak naprawdę to właśnie azot stanowi największą część każdego oddechu. Coraz głośniej jest o nim w medycynie i dietetyce. Szczególnie o wpływie tlenku azotu na układ krwionośny i o działaniu przeciwnowotworowym tego gazu. Niektóre źródła donoszą o jego dużym znaczeniu w  profilaktyce chorób neurologicznych, w tym Parkinsona. 

nabiał fot. shutterstock.com
fot. shutterstock.com

Dla człowieka największe znaczenie ma azot związany z tlenem, czyli tlenek azotu. W organizmie powstaje on z aminokwasu -argininy- i wpływa korzystnie na odporność, ma też działanie odtruwające, regenerujące i rozkurczające.

To ostatnie ma niebagatelne znaczenie dla obniżenia ciśnienia krwi i zmniejszenia ryzyka zawału serca. Tlenek azotu uczestniczy również w mechanizmie erekcji – to dzięki tlenkowi azotu naczynia krwionośne w penisie rozszerzają się i umożliwiają wypełnienie ciał jamistych.

Niedobór

Niewielki niedobór argininy objawia się ogólnym osłabieniem i wypadaniem włosów, w poważniejszych niedoborach organizm wykazuje cechy wyniszczenia.

Dzienne zapotrzebowanie

Już 3 do 5 gram argininy dziennie wykazuje działanie regenerujące, gojące i odtruwające organizm.

Nadmiar

Potencjalnie niebezpieczne są związki azotu: azotany i azotyny, stosowane między innymi do konserwowania produktów spożywczych, głównie mięsa. Z jednej strony mogą być szkodliwe, z drugiej strony nie stosuje się ich przecież po to, żeby zaszkodzić konsumentom. To między innymi dzięki związkom azotu nie zatrułaś się np. jadem kiełbasianym.

Azotany i azotyny występują też w warzywach i owocach intensywnie nawożonych. Uniknąć się ich praktycznie nie da, ale można zminimalizować ilość spożywanych azotanów przez ograniczenie wędlin i kupowanie warzyw ze sprawdzonych gospodarstw ekologicznych. Według Światowej Organizacji Zdrowia bezpieczna dawka to 0,1 mg na kilogram masy ciała.

Najlepsze źródła

Tam, gdzie jest białko, tam występuje też arginina a więc i tlenek azotu. Czyli w mięsie, nabiale, rybach, orzechach, soi. Choć coraz więcej jest reklam promujących suplementy z argininą, zupełnie wystarczy Ci dobrze zbilansowana dieta. Jeśli stosujesz dietę wegetariańską – jedz więcej orzechów i pestek dyni.

Zajrzyj do naszego leksykonu makroelementów i przeczytaj o pozostałych składnikach mineralnych.

REKLAMA