Zdrowe opalanie, czyli jak skutecznie chronić skórę przed słońcem

Naukowcy, dermatolodzy i kosmetolodzy są zgodni: za 90% widocznych objawów starzenia skóry współodpowiedzialne jest słońce. I nie chodzi tu tylko o zmarszczki. Z badań opublikowanych przez „Evolution and Human Behavior” wynika, że to równomierny koloryt skóry najbardziej wpływa na postrzeganie kobiety jako atrakcyjnej i młodej.

A po beztroskich wakacjach, prócz frywolnych zdjęć z Facebooka, mamy też do usunięcia sporo przebarwień. Czy krem z filtrem wystarczy jednak, by uniknąć problemów ze skórą? A może to tylko kosmetyczne lobby wmawia nam konieczność smarowania się nim od stóp do głów?

Jak słońce szkodzi skórze?

Jakiś czas temu głośno było o szkodliwych (ba, nawet rakotwórczych) właściwościach kremów z filtrem. Co na to lekarze? „Nie stwierdzono jeszcze u człowieka przypadku nowotworu spowodowanego nadużywaniem kremu z filtrem, natomiast słońce jest bezdyskusyjnie czynnikiem kancerogennym” – rozwiewa wątpliwości Joanna Suseł, specjalista dermatolog.

„Słońce szkodzi skórze na kilka sposobów: bezpośrednio wywołuje poparzenia, zaburzenia barwnikowe, fotouczulenia i zmniejszenie aktywności układu odpornościowego, objawiające się np. opryszczką wargową. Pod wpływem słońca powstają mutacje i przerwy w łańcuchach DNA, co prowadzi do zmian nowotworowych.

Pośrednio słońce przyspiesza starzenie skóry, ponieważ pod jego wpływem powstają reaktywne formy tlenu nazywane wolnymi rodnikami – tłumaczy dr Suseł. – Wolne rodniki są zaś jak single na imprezie: szukają kogoś do towarzystwa. A konkretnie, ponieważ mają niesparowany elektron, przechwytują go z innych cząsteczek. W ten sposób rozbijają inne związki: niszczą kolagen i elastynę oraz kwas hialuronowy w skórze, co prowadzi do powstawania zmarszczek i wiotczenia tkanek”.

ZOBACZ TEŻ: najlepsze kosmetyki do opalania według ekspertek WH

Jak używać filtrów

Dermatolodzy są zgodni: krem z filtrem to latem absolutna konieczność. „Przede wszystkim zaleca się stosowanie filtrów mineralnych z tlenkami tytanu, cynku czy żelaza, bezpiecznych nawet dla skóry delikatnej, wrażliwej, alergicznej oraz dla dzieci”- mówi Aneta Szulska-Schoepp, specjalista medycyny estetycznej. „Tworzą one na powierzchni skóry ekran odbijający i rozpraszający promieniowanie UV, a ich jedyną wadą jest to, że powodują delikatne bielenie skóry” – dodaje dr Suseł.

„Alternatywą są filtry chemiczne, które odbijają promieniowanie w niewielkim stopniu, za to pochłaniają je i neutralizują. Są niewidoczne na skórze, jednak mogą alergizować” – wyjaśnia dr Szulska-Schoepp. Wybór rodzaju filtru należy więc do Ciebie, jednak w kwestii faktoru specjalistki nie pozostawiają już wielkiego pola do manewru. „Przyjmuje się w naszym klimacie, że od kwietnia do września powinniśmy stosować ochronę UV na ciało na poziomie 30 SPF i jak najwyższy faktor UVA (PPD, IPD), a na znamiona, usta i twarz 50 SPF” – mówi dr Suseł.

Ważne! „Filtry w kolejnych warstwach kosmetyków nie sumują się, czyli twarz nasmarowana kremem z 30 SPF i podkładem z 20 SPF wciąż będzie chroniona na poziomie 30 SPF, a nie 50” – ostrzega Danuta Nowicka, specjalista dermatolog.

Wbrew obiegowym opiniom ciemniejszy odcień skóry nie stanowi wymówki do niższej ochrony. „To, że osoba o ciemniejszej karnacji nie reaguje rumieniem na promieniowanie UVB, nie oznacza, że światło to nie stwarza zagrożenia dla komórek skóry, a UVA nie niszczy jej skóry, wywołując inwazję wolnych rodników” – kwituje dr Suseł. Nie ma więc co kombinować z faktorami poniżej 30 SPF (poza plażą również!).

Co więcej – nie wolno też na nich oszczędzać. I nie chodzi nam tu o cenę kosmetyku, lecz o jego ilość na skórze. Ten kosmetyk warto bowiem dawkować hojną ręką. „Żeby uzyskać ochronę przeciwsłoneczną odpowiadającą faktorowi zadeklarowanemu przez producenta na opakowaniu, powinniśmy zużyć 2,5 mililitra kremu na twarz (pół łyżeczki do herbaty), a na całe ciało około 30 ml. To oznacza, że standardowe opakowanie (250 ml) powinno nam wystarczyć nie na cały urlop, a na góra 5 dni” – tłumaczy dr Suseł.

Dieta i kosmetyki na słońce

„Prawda jest jednak taka, że żadne filtry nie chronią skóry w 100%. Anty-UVB chronią w około 97%, a anty-UVA w 80%” – dr Szulska-Schoepp podaje niepokojące liczby. Okazuje się, że sam filtr nie stanowi idealnego zabezpieczenia dla naszej skóry. „Trzeba kupować takie filtry, które mają w składzie antyoksydanty. Wtedy działają także na pośredni wpływ promieniowania, czyli neutralizują wolne rodniki” - dr Suseł podrzuca rozwiązanie problemu.

By dodatkowo przygotować skórę na słoneczny sezon, warto wzbogacić dietę o naturalne antyoksydanty, jak beta-karoten. Sprawdź więc listę 13 produktów bogatych w antyoksydanty. „Dzięki temu, że jest magazynowany w skórze, zmniejsza wrażliwość na promieniowanie UV oraz ryzyko powstawania plam i oparzeń. Zaleca się suplementację przynajmniej 2 tygodnie przed planowanym słonecznym urlopem” - mówi dr Szulska-Schoepp.

„Najlepiej przyswajalny jest jednak ze źródeł naturalnych, czyli czerwonych oraz pomarańczowych warzyw i owoców - uzupełnia dr Nowicka. - Dodatkowo przed wylegiwaniem się na słońcu wzbogaćmy dietę o witaminę C (natka pietruszki, kiwi, czarna porzeczka, aronia, cytrusy), likopen (sok pomidorowy) i resweratrol (winogrona, czerwone wino)”. Czyli smoothie ze świeżych owoców i warzyw załatwi sprawę przygotowania skóry do urlopu.

A czym regenerować ją po powrocie? „W składach produktów do ciała warto szukać masła karite, shea, kwasu hialuronowego, bepantenu, alantoiny, protein jedwabiu, aloesu, gliceryny, gingko biloba. Skóra twarzy będzie szczególnie wdzięczna za serum z witaminami C, B5, E oraz z kwasem ferulowym.

Na takie serum nakładamy silnie nawilżający fluid lub krem z kwasem hialuronowym. Może on mieć w składzie substancje łagodzące: witaminę B5, wyciągi z ogórka, morwy białej, wąkrotki azjatyckiej, tymianku” - dr Suseł sporządza precyzyjną listę ratunkowych substancji. Koniec wymówek, że nie wiedziałaś, czego, ile i kiedy używać. Nie dopiekaj już swojej skórze.