Mleko bez laktozy: 9 faktów

Co to jest laktoza? 

Laktoza to mleczny cukier (dwucukier) składający się z monosacharydów (cukrów prostych): glukozy i galaktozy. Laktoza występuje naturalnie w mleku ssaków (również w pokarmie kobiety). Aby organizm mógł w pełni przetrawić produkty zawierające laktozę, potrzebna jest laktaza, czyli enzym, który ją rozkłada.  

Mleko bez laktozy – jak powstaje? 

Mleko bez laktozy powstaje poprzez dodanie enzymu zwanego laktazą do tradycyjnego mleka krowiego w procesie produkcji. Dzięki temu dwucukier (laktoza) rozkładany jest na dwa cukry proste (glukozę i galaktozę), które są lepiej przyswajalne przez organizm nietolerujący złożonej laktozy.

ZOBACZ: Mleko księżycowe na lepszy sen - przepisy

Mleko bez laktozy – skład 

Poniższa tabela przedstawia porównanie składów chemicznych mleka bez laktozy oraz tradycyjnego mleka krowiego, które ją zawiera. Porównywane produkty pochodzą od tego samego producenta, który od lat działa na polskim rynku. Z naszej analizy wynika, że wartość odżywcza (w 100 ml) obu mlek jest identyczna, a dzieje się tak, ponieważ proces rozbijania laktozy przez dodanie enzymu laktazy nie wpływa na zmianę pozostałych składników odżywczych zawartych w mleku.

*Zawartość soli wynika wyłącznie z obecności naturalnie występującego sodu. 

Ile kalorii ma mleko bez laktozy? 

Kaloryczność zarówno klasycznego mleka, jak i tego bez laktozy uwarunkowane jest zawartością tłuszczu. W 100 ml mleka bez laktozy 1,5% znajduje się 44 kcal, w mleku 2% 50 kcal, natomiast w mleku 3,2% jest 60 kcal.

Dlaczego mleko bez laktozy jest słodkie? 

Laktoza sama w sobie nie jest słodkim cukrem. Słodki smak mleka bez laktozy powstaje w procesie jej rozkładu na dwa słodsze cukry (glukozę i galaktozę). Osoby, które próbują mleko bez laktozy po raz pierwszy, z pewnością wyczują różnicę w smaku pomiędzy tradycyjnym mlekiem krowim, a tym bez laktozy. Po pewnym czasie organizm przyzwyczaja się do takiego smaku mleka i słodycz staje się mniej wyczuwalna. Plusem słodkiego smaku mleka bez laktozy jest fakt, że po dodaniu go do kawy niektórzy rezygnują już z dodatkowych substancji słodzących.

Czy mleko bez laktozy jest zdrowe? 

Na różnego rodzaju forach internetowych od jakiegoś czasu króluje trend na promowanie mleka bez laktozy, jako zdrowszego odpowiednika klasycznego mleka krowiego. Porównałyśmy już wartości odżywcze obu mlek w tabelce powyżej. Mleko bez laktozy nie jest zdrowsze od tradycyjnego mleka, ale nie jest też mniej zdrowe. Produkty bez laktozy przeznaczone są dla osób, które nie tolerują tego cukru. Jeśli zwykłe mleko nie wywołuje u Ciebie niepożądanych objawów lub reakcji alergicznych, nie rezygnuj ze zwykłego mleka. 

SPRAWDŹ: Czy nabiał jest zdrowy? [fakty i mity o nabiale]

Nietolerancja laktozy 

Mleko bez laktozy produkowane jest specjalnie dla osób, u których stwierdzono nietolerancję laktozy, która pojawia się w momencie, gdy organizm nie wytwarza wystarczających ilości enzymu laktazy, w wyniku czego cukier (laktoza) nie jest rozkładany i trawiony w całości, dlatego zaczyna zalegać w jelicie grubym. 

Zalegający w organizmie cukier może powodować: 

• wzdęcia
• nadprodukcję gazów
• bóle brzucha
• uczucie „przelewania” w brzuchu
• nudności
• wymioty 

Jeśli po spożyciu mleka krowiego zaobserwujesz u siebie którykolwiek z powyższych objawów, może być to znak, że nadszedł czas, aby wyeliminować z codziennej diety produkty zawierające laktozę, czyli m.in. jogurty, kefiry, maślanki, śmietany, sery twarogowe oraz mleka pochodzenia zwierzęcego (krowie, kozie, owcze). W niektórych przypadkach dozwolone jest spożywanie jogurtów, kefirów i maślanek, ponieważ tego typu produkty są poddane procesowi fermentacji, w którym część laktozy zostaje rozłożona. Warto pamiętać, że laktoza może występować również w niektórych lekach, gotowych potrawach, czekoladzie i drożdżówkach. 

Uwaga! 

Pamiętaj, że nietolerancja laktozy nie jest tym samym co alergia na białka mleka krowiego. Jak już wspomniałyśmy, nietolerancja laktozy wynika z niskiej aktywności lub braku laktazy w jelitach. Alergia jest czymś zupełnie innym. „Alergia może być tylko na białka, laktoza jest cukrem, dlatego alergia na laktozę nie istnieje. Alergia jest nieprawidłową reakcją układu odpornościowego na białka zwane alergenami. W skrócie: nietolerancja laktozy wynika z braku enzymu, a alergia z nadmiernej reakcji układu odpornościowego” – tłumaczy dietetyk kliniczny Katarzyna Kaźmierczyk-Kaczyńska. 

Jak sprawdzić czy Twój organizm nie toleruje laktozy? Pytamy ekspertki. 

„Nietolerancję można sprawdzić wodorowym testem oddechowym, badaniem pH stolca oraz bezpośrednim badaniem aktywności laktazy w bioptacie błony śluzowej jelita cienkiego. W domowych warunkach można po prostu wypić szklankę mleka i obserwować, czy pojawiają się objawy nietolerancji” – mówi ekspertka. 

Mleko bez laktozy – przeciwwskazania

Mleka bez laktozy nie powinny spożywać: 

• osoby, u których nie stwierdzono nietolerancji laktozy 

Mleko bez laktozy powinny pić osoby, u których stwierdzono nietolerancję tego cukru. Jeśli zdrowa osoba, która nie odczuwa żadnych dolegliwości po spożyciu produktów zawierających laktozę, przestanie je spożywać lub zacznie sięgać po produkty o obniżonej zawartości laktozy, może doprowadzić do nietolerancji tego cukru. Wynika to z tego, że poprzez ograniczenie spożywania laktozy wpływamy na spowolnienie lub całkowite „wyłączenie” enzymu odpowiedzialnego za trawienie laktozy, w wyniku czego doprowadzamy do nietolerancji. 

• osoby uczulone lub z nietolerancją białka krowiego 

Osoby, u których stwierdzono alergię lub nietolerancję białka krowiego nie powinny sięgać po mleko bez laktozy, ponieważ taki produkt również je zawiera. Mleko bez laktozy pozbawione jest cukru (laktozy), a nie białka. 

• cukrzycy, osoby z insulinoopornością, hipoglikemią, czy cukrzycą ciężarnych 

Cukrzycy oraz osoby z insulinoopornością powinny być ostrożne z ilością spożywanych produktów bez laktozy ze względu na wyższy indeks glikemiczny tych produktów niż zwykłego mleka. 

ZOBACZ TEŻ: Co zamiast mleka od krowy - zamienniki