Dieta młodości: kuracja na talerzu

Dieta anti-aging to nie tylko dobór produktów spożywczych, ale i odpowiedni sposób przyrządzania posiłków. Naukowcy udowadniają, że gotowanie na parze, pieczenie i duszenie potraw może pomóc Ci zachować młodzieńczy wygląd.

Katarzyna Górna-Drzewosz 2014-10-31

fot. Wojciech Małkowicz

Gdy już jesteś pewna, że znasz wszystkich winowajców procesu, przez który zaczynamy się starzeć, i śpiewająco wymieniasz: wolne rodniki, promienie UV, brak ruchu i trzydziestoletni kredyt hipoteczny, naukowcy dodadzą do tej listy jeszcze hot dogi i ciasteczka.

I bynajmniej nie mają na myśli wyłącznie kalorii, ale sposób, w jaki przyrządzamy nasze jedzenie. Jeśli wprowadzisz małe zmiany w kuchni, spore zmiany zauważysz nie tylko na swojej skórze. Poczujesz więcej życiowej energii, poprawisz wzrok i pamięć.

Grillowanie postarza?

Naukowcy przebadali proces obróbki termicznej i zwrócili uwagę na składniki zwane w skrócie WWA i HAA. Pierwsze to wielopierścieniowe węglowodory aromatyczne, które powstają w wyniku niepełnego spalania składników, czyli wówczas gdy smażysz, grillujesz lub pieczesz.

Powstają w przygotowywanych przez Ciebie stekach albo słodkich tartach wskutek ogrzewania i pirolizy (rozpadu) tłuszczu. W wędzonych rybach i mięsie źródłem WWA jest dym użyty do wędzenia. Tych szkodliwych substancji dostarcza Ci również zanieczyszczone powietrze. Jednak jak podaje WHO, substancji takich jak WWA w 99% dostarczamy wraz z pożywieniem, a tylko w 1% z zanieczyszczeń na zewnątrz – jak pisze w książce „Chemia żywności” Zdzisław Sikorski.

Inne mutageny, które włączają piąty bieg w procesie starzenia, to HAA, czyli heterocykliczne aminy aromatyczne, które powstają również pod wpływem temperatury i procesu chemicznego zwanego pirolizą; jednak w tym wypadku chodzi o rozpad produktów białkowych. Dlatego HAA powstają tylko w żywności zawierającej proteiny, zmieniając jej kolor na ciemnobrązowy.

Najprościej mówiąc, za każdym razem, gdy widzisz przypalone kreski na kawałku grillowanego mięsa, patrzysz na HAA oraz WWA. Ale sprawa nie sprowadza się tylko do mięs. „Proces starzenia przyspiesza również tłuszcz, wystawiony na działanie wysokiej temperatury” – wyjaśnia dr Marek Szołtysik z Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu.

To oznacza, że margaryna i serek topiony to kumple wolnych rodników – destrukcyjnych cząstek, które znane Ci są głównie z tego, że stoją za każdą Twoją zmarszczką!

Shutterstock

fot. shutterstock.com

Gdy ta cała chemia znajdzie się w Twoim przełyku, karmi się tym, co pozwala zachować zdrowie i młodość. Wywołuje stany zapalne, o których możesz nie mieć bladego pojęcia, a które w dłuższej perspektywie mogą prowadzić nawet do rozwoju chorób nowotworowych. W „Chemii żywności” Z. Sikorskiego czytamy, że naukowo dowiedziono, iż związki HAA po spożyciu przez matkę karmiącą, natychmiast trafiają do mleka, co może wywoływać niebezpieczne konsekwencje u potomstwa.

Inne badania, przeprowadzone przez dr Helen Vlassare, są szczególnie interesujące. Dotyczyły procesu przyłączania cukru do cząsteczek białkowych, co wywoływało w tych ostatnich zmiany i przyspieszało starzenie. Okazało się, że im wyższe było stężenie glukozy we krwi, tym szybciej zachodził proces, w efekcie którego powstawały AGE (Advanced Glycation Endproducts) – kolejne niebezpieczne związki, które mogą prowadzić do wielu chorób.

Co ciekawe, AGE, to przecież po angielsku znaczy „starzeć się”. Im więcej tych związków, tym większe ryzyko zaćmy, osteoporozy, a nawet choroby Alzheimera. Dr Vlassare przeprowadziła eksperyment, w którym podała jednej grupie myszy jedzenie bogate w AGE, a drugiej uboższe w te składniki. Okazało się, że druga grupa żyła 20 tygodni dłużej. Może to nie robi wielkiej różnicy, ale przeliczając lata mysie na ludzkie, daje to 12 lat więcej.

WWA, HAA i AGE to związki, które nie tylko dodają Ci lat, ale prowadzą do chorób, a nawet nowotworów. Jednak możesz sporo zrobić dla swojego zdrowia, ciała i samopoczucia – na początek wystarczy, że 2 razy w tygodniu będziesz gotować nieco inaczej.

TOP 5

fot. shutterstock.com

Gotowanie anti-age

Nie ma potrzeby jedzenia wyłącznie surowych warzyw czy też oddawania grilla – możesz nadal przyrządzać swoje jedzenie, pozbywając się niebezpiecznych składników. To dlatego, że mają one odwiecznego rywala: wodę.

Poprzez gotowanie, duszenie i gotowanie na parze zwalniasz, a nawet powstrzymujesz niebezpieczne procesy chemiczne. Jeśli chcesz, by Twoje jedzenie oprócz walorów zdrowotnych nadal smakowało wyśmienicie, wykorzystaj kilka sprawdzonych, wodnych patentów:

1. Dietetyczne SPA

Jeśli przyrządzasz kurczaka, rybę albo wieprzowinę, potraktuj je ziołową kąpielą. Jeśli już na początku zabezpieczysz potrawy przed odwodnieniem, uchronisz je przed powstawaniem związków AGE.

Zanim wsadzisz do piekarnika, zawiń mięso w folię aluminiową: to dodatkowe zabezpieczenie przed utratą minerałów. Łyżkę mieszanki ziół dodaj do 0,5 l wody i mocz mięso przez 20 min. Do kurczaka wypróbuj czosnku, imbiru, trawy cytrynowej. Do ryby sprawdzi się liść laurowy i nasiona gorczycy. Do wieprzowiny z kolei dodaj goździki i koperek.

2. Duś większe kawałki

Ta technika jest doskonała dla wołowiny, jagnięciny i wieprzowiny. Wlej bulion do brytfanny, potem dodaj czosnek, liść laurowy, tymianek i pół łyżki ziarenek pieprzu. Umieść kawałek mięsa (1,5-2,5 kg) w bulionie.

Przykryj częściowo i piecz w 150 st. C przez 2,5 godz. Im większy kawałek mięsa, tym mniejsza ilość mięsa przypieczonego, najbardziej narażonego na związki przyspieszające starzenie.

3. Gotuj na parze

Czy wiesz, że w czasie gotowania marchew traci nawet 50% witaminy C, która jest przecież antyoksydantem chroniącym Cię przed starzeniem? I nawet 80% potasu, czytamy w "Higienie żywności", J. Szewczyńskiego i Z. Skrodzkiej. Staraj się jak najczęściej gotować warzywa na parze. Tracą mniej minerałów i witamin, a do tego nie smakują jak papka, lecz przyjemnie chrupią.