Ajerkoniak bez cukru – przepis na zdrowszy eggnog

Są rzeczy, które wraz z nadejściem wietrznych ponurych dni po prostu zyskują na wartości – wełniane swetry, stare filmy czy aksamitne gęste koktajle. Sezon piknikowo-grillowy został definitywnie zamknięty, za to znów można zapraszać przyjaciół na wieczorki filmowe albo posiedzenia z planszówkami. A przy tego rodzaju okazjach świetnie sprawdza się podawanie ajerkoniaku albo drinków na jego bazie.

Ajerkoniak, podobnie jak holenderski advocaat czy amerykański eggnog, to nic innego jak likier z żółtek. Różnice pomiędzy tymi trunkami są bardzo niewielkie – sprowadzają się do tego, z jakiego alkoholu skorzystamy do ich przygotowania albo czy w przepisie uwzględnione jest mleko. Ajerkoniak uważany jest za tradycyjny, najprostszy w przygotowaniu domowy likier jajeczny, który świetnie pasuje do deserów. W krajach anglosaskich eggnog, często podawany na ciepło, uważa się za typowo świąteczny koktajl.

Amerykański eggnog

Co powinno znajdować się w świątecznej, korzennej wersji ajerkoniaku, podawanym na amerykańskim świątecznym stole?

„Typowy eggnog składa się z żółtek jaj, śmietany, cukru i alkoholu – wylicza dr Marissa Meshulam, mieszkanka Nowego Jorku. - Jest bardzo dekadencki i nadaje każdemu spotkaniu rangę świątecznego”.

Jego dekadenckość niestety oznacza również, że może okazać się bardzo wysokokaloryczny. O ile pijesz go w umiarkowanych ilościach, nie musisz się tym przejmować. Tak samo zresztą, jak kilkoma innymi grzeszkami tego napoju. Jeśli jesteś jednak ajerkoniakowi maniaczką, warto poznać odpowiedzi na kilka podchwytliwych pytań dotyczących aksamitnego likieru.

Czy jedzenie surowych jajek jest bezpieczne?

Surowe jajka (a przynajmniej żółtka), są podstawowym składnikiem ajerkoniaku - to one zapewniają niesamowicie gładką, aksamitną wręcz konsystencję likieru, ale także stwarzają niewielkie ryzyko dla zdrowia. Spożywanie niepasteryzowanych, surowych jaj zawsze wiąże się z ryzykiem zakażenia chorobami przenoszonymi przez żywność, np. salmonellą. Jednak zanim wylejesz swój domowy ajerkoniak do zlewu, wiedz, że ryzyko jest bardzo niewielkie (1:20000). Wzrasta tylko, jeżeli jesteś w ciąży lub masz osłabiony układ odpornościowy – w tych przypadkach lepiej nie testować swojego organizmu.

Jedną ze sztuczek, która czyni surowe jajka bezpieczniejszymi dla organizmu, jest temperowanie, które w przypadku ajerkoniaku polega na powolnym dodawaniu gorącego mleka, cynamonu, ekstraktu waniliowego i gałki muszkatołowej do mieszanki jajecznej. Stopniowe podwyższanie temperatury mieszanki pozwala w dużym stopniu zniszczyć niepożądane bakterie. Aby jeszcze bardziej zmniejszyć ryzyko, zaleca się wybór do ajerkoniaku jaj pasteryzowanych, które zostały wcześniej poddane obróbce w celu zabicia bakterii.

Czy eggnog musi zawierać alkohol?

Niech raz na zawsze stanie się jasne: żaden koktajl NIE MUSI zawierać alkoholu – zależy to tylko i wyłącznie od Twoich preferencji. Eggnog nawet bez procentów nadal będzie rozgrzewającym, aksamitnie słodkim jesienno-zimowym drinkiem. Nie straci nic ze swojej rozkoszności. Jeżeli wybierzesz jednak wersje alkoholową, najlepiej sprawdzi się dodanie whisky lub rumu.

Jakie wartości odżywcze ma ajerkoniak?

W porównaniu z innymi koktajlami, tradycyjny ajerkoniak czy eggnog pod względem dietetycznym nie wypada najlepiej – ma dużo kalorii i tłuszczów nasyconych – ze względu na mleko i ciężką śmietankę. Nie wspominając już o sporej zawartości cukru.

Pół szklanki bezalkoholowego koktajlu eggnog zawiera:

• 112 kcal
• 6 g białka
• 5 g tłuszczu
• 3,3 g tłuszczów nasyconych
• 10 g węglowodanów
• 0 g błonnika
• 10 g cukru

Oczywiście, po dodaniu kieliszka rumu, bilans kaloryczny wzrasta o kolejne 64 kcal, co daje w sumie 176 kalorii na porcję. A bazując na własnych doświadczeniach, podejrzewamy, że mało kto skończy na pojedynczej porcji. Zatem wieczorek przy ajerkoniaku raczej nie pomoże nam w walce z nadprogramowymi centymetrami w talii. Jest jednak małe światełko w tunelu – ponieważ drink zawiera sporo mleka, jest bogaty w wapń, magnez, fosfor oraz witaminy A i D.

Chociaż ajerkoniak czy eggnog kupione w sklepie są wygodnym rozwiązaniem (zwłaszcza, że czasami mają mniej kalorii i tłuszczu, ponieważ bywają wytwarzane z mleka odtłuszczonego lub o niskiej zawartości tłuszczu), sugerujemy jednak samodzielne przygotowywanie koktajlu. W ten sposób możesz używać pełnowartościowych składników i unikać tych sztucznych – syropu kukurydzianego o wysokiej zawartości fruktozy, sztucznych aromatów i barwników – znajdujących się w wielu gotowych ajerkoniakach.

Jak sprawić, by ajerkoniak był trochę zdrowszy?

Jak już wspominałyśmy, zachęcamy do samodzielnego wykonania ajerkoniaku - najlepiej przy użyciu odtłuszczonego mleka lub niesłodzonego mleka migdałowego. Warto zastąpić też tradycyjnie obecny w likierze cukier na przykład stewią – w ten sposób uda się ograniczyć kalorie i zawartość cukru dodanego w koktajlu. Możesz także wypróbować poniższy zdrowy przepis na eggnog.

Zdrowy ajerkoniak bez cukru (4 porcje)

Składniki:

• 2 szklanki mleka orzechowego do wyboru (zalecamy mleko kokosowe lub z  orzechów nerkowca)
• 2 duże żółtka
• 1/2 łyżeczki ekstraktu waniliowego
• 1 łyżeczka świeżo zmielonej gałki muszkatołowej (opcjonalnie)
• 1 daktyl lub 1 łyżka miodu (opcjonalnie)
• laska cynamonu do gotowania na wolnym ogniu

Przygotowanie:

1. Do blendera wlej mleko orzechowe, żółtka, wybrane słodzidło i gałkę muszkatołową - zamknij.
2. Miksuj do uzyskania gładkiej i kremowej konsystencji (około 30-60 sekund).
3. Przelej mieszankę ajerkoniaku (z opcjonalną laską cynamonu) do średniego rondla i ustaw na umiarkowanym ogniu.
4. Często mieszając, podgrzewaj przez 5-7 minut. Nie pozwól, aby mieszanka się zagotowała! Konsystencja może być początkowo pienista, ale powinna zgęstnieć podczas podgrzewania.
5. Przecedź ajerkoniak przez sitko o drobnych oczkach lub gazę i podawaj.

Zdrowe odmiany ajerkoniaku

Ajerkoniak o niskiej zawartości węglowodanów

Można użyć śmietanki zamiast mleka (ma niską zawartość laktozy, która jest cukrem) i słodzika o zerowej kaloryczności (np. stewii lub erytrytolu), co obniży ilość węglowodanów.

Paleo ajerkoniak

Zamień krowie mleko na bezcukrowe mleko kokosowe (ponieważ nabiał nie jest dozwolony w diecie paleo). I dosłódź likier syropem klonowym lub miodem zamiast cukrem rafinowanym.

Keto ajerkoniak

Dokonaj takich samych podmian, jak w przypadku ajerkoniaku o obniżonej zawartości węglowodanów, ale pomiń także alkohol. Niestety, ale rum czy whisky jest metabolizowany podobnie jak węglowodany, zatem prawdopodobnie wytrąci Cię ze stanu ketozy.