Jak segregować śmieci? Lista problematycznych odpadów

Zapomnij o słowie „śmieci”. Obecnie większość kupowanych przez nas produktów jest wykonana z plastiku, szkła, papieru, aluminium i innych metali. To tworzywa, które możemy ponownie wykorzystać. Aby stały się wartościowym surowcem, wystarczy je odpowiednio posegregować. To, czego odzyskać się nie da, powinno stanowić najmniejszą część odpadków, jakie generujemy, stąd też pochodzi ich nowe określenie – odpady resztkowe. Do tego potrzebne jest jednak zaangażowanie nas wszystkich i wiedza o tym, jak segregować śmieci.

Nowe zasady segregacji śmieci w 2020 roku

Do tej pory mogliśmy wybierać: segregować i płacić mniej albo nie segregować i płacić więcej. Na szczęście dla naszej planety Polska musi spełniać coraz bardziej rygorystyczne normy dotyczące recyclingu, więc nie ma już wyboru – wszyscy musimy segregować śmieci. To nas obowiązek, a za jego nieprzestrzeganie będą naliczane kary finansowe.

Zasady segregacji nie są skomplikowane, ale musimy się ich wszyscy po prostu nauczyć. Okazuje się bowiem, że chociaż bycie eko, zero waste i wege to coraz silniejszy trend, to rzeczywistość jasno pokazuje, że nie znamy reguł gry w zielone i nie do końca wiemy, jak być eko. Weźmy z przykład Wrocław: większość mieszkańców deklaruje, że segreguje śmieci, a mimo to w 2018 roku poziom przekazanych do recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku innymi metodami odpadów wyniósł jedynie 35%. Dlaczego tak mało?

Największym problemem jest to, że nie umiemy w segregację. Odpady wrzucone do nieodpowiedniego kubła zanieczyszczają daną frakcję. Jeden śmieć to niewielki problem, ale tak jak mylisz się Ty, tak samo myli się Twój sąsiad z góry i sąsiadka z dołu... I tak poziom zanieczyszczenia danej frakcji wzrasta, a tym samym szanse na ich odzysk maleją. Kolejnym problemem jest to, że często też zostawiamy otwarte klapy od śmietników (bo nie chcemy sobie pobrudzić rąk), co np. w deszczowy dzień może skończyć się zamoknięciem makulatury. Taki surowiec traci na wartości a to oznacza, że spadają też szanse jego powtórnego przetworzenia.

Pięć podstawowych kubłów na śmieci

Do końca 2020 roku mieszkańcy każdej miejscowości będą musieli dzielić odpady na cztery frakcje główne + odpady zmieszane:

1. Papier
2. Szkło (może być podzielone na kolorowe i białe)
3. Metale i tworzywa sztuczne
4. Bioodpady
5. Odpady zmieszane

Pozostałych śmieci trzeba pozbywać się w inny sposób: oddawać je do specjalnych Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów (zwanych PSZOK-ami), sklepów czy wystawiać je na śmietnik w określonych dniach. Warto też wiedzieć, że w niektórych miejscowościach nie ma jeszcze np. pojemników na odpady bio, ale władze gmin mają obowiązek dostarczyć je do końca roku.

PAPIER (pojemnik w kolorze niebieskim)

Najwięcej problemów mamy z makulaturą, a raczej tym, co za nią uznajemy. Bądź mądrzejsza i zapamiętaj te dwie zasady: makulaturą NIE są produkty higieniczne (np. patyczki do uszu, chusteczki higieniczne) ani zabrudzone (np. ręczniki kuchenne, zatłuszczony karton po pizzy). Te odpady wyrzucaj do kubła na zmieszane.

WYRZUCAJ:

• gazety i czasopisma
• kartony
• katalogi reklamowe
• opakowania z papieru – czyste
• papier do pakowania
• papier biurowy
• ulotki i papierowe
• zapisane kartki
• zeszyty

NIE WYRZUCAJ:

• chusteczki higieniczne
• karton po pizzy
• karton po mleku
• karton po soku
• papier, w który pakują wędliny i sery w sklepach
• paragony
• patyczki do uszu papierowe
• ręczniki kuchenne

SZKŁO (pojemnik w kolorze zielonym)

Ze szkłem radzimy sobie całkiem nieźle. I bardzo dobrze, bo to bardzo wartościowy surowiec. W 100% nadaje się do powtórnego przetworzenia i w nieskończoność można go poddawać ponownemu recyklingowi bez utraty jakości i czystości materiału. Należy jednak pamiętać o jednej zasadzie: do kubła na szkło trafiają szklane opakowania, NIE szkło stołowe (naczynia).

WRZUCAJ:

• słoiki
• szklane butelki po sokach
• szklane butelki po piwie
• szklane opakowania po kosmetykach
• szklane opakowanie po lekach

NIE WRZUCAJ:

• kieliszek
• lustro
• naczynie żaroodporne
• porcelana
• szklanka
• szkło okienne
• świetlówki
• żarówki

Czy słoiki trzeba myć?

Nie, nie trzeba też odklejać z nich etykiety. Wystarczy, że opróżnisz zawartość słoika i odkręcisz nakrętkę (tę wyrzuć do pojemnika na metale).

METALE I TWORZYWA SZTUCZNE (pojemnik w kolorze żółtym)

To równie cenna frakcja, bo aluminium, tak jak szkło, podlega recyklingowi w 100% i można je przetwarzać nieskończoną ilość razy. Tworzywa sztuczne robi się z pochodnych ropy naftowej, której zasoby są przecież ograniczone, a jej wydobycie jest niezwykle kosztowne. Zamiast tego o niebo lepiej jest ponownie wykorzystać cenny surowiec .

WRZUCAJ:

• butelki plastikowe
• kartony po sokach i mleku (tzw. tetrapaki)
• nakrętki od butelek
• plastikowe opakowania
• puszki po napojach i żywności
• reklamówki
• worki foliowe
• zakrętki od słoików

NIE WRZUCAJ:

• baterie
• opakowania po dezodorantach
• puszki po farbach
• sprzęt elektryczny i elektroniczny
• styropian po żywności zatłuszczony

Czy opakowanie po jogurcie trzeba myć?

Nie, nie ma takiej potrzeby. Wystarczy że opróżnisz zawartość pojemnika.

BIOODPADY (pojemnik w kolorze brązowym)

To nowy pojemnik, do którego musimy się przyzwyczaić. Warto, bo bioodpady to wdzięczny materiał do recyklingu. Należy jednak uważać, bo zanieczyszczona odpadkami mięsnymi frakcja może zwabić owady i szczury. Najważniejsza zasada: NIE wrzucaj tu odpadków mięsnych.

WRZUCAJ:

• fusy po kawie i herbacie
• kwiaty cięte
• odpadki warzywne i owocowe
• rośliny doniczkowe
• resztki jedzenia bez mięsa, kości, tłuszczów zwierzęcych
• skorupki jaj

NIE WRZUCAJ:

• ekopieluchy
• kości
• odchody zwierzęce
• oleje roślinne
• resztki mięsne
• tłuszcze odzwierzęce (masło!)
• ziemia i kamienie
  
  

GDZIE WYRZUCIĆ POZOSTAŁE ŚMIECI

Istnieje jeszcze wiele różnych rodzajów odpadów, które nie nadają się do żadnego z kubłów. Gdzie je wyrzucać? Sprawdź.

Baterie

Zgodnie z prawem zużyte baterie musi przyjąć każdy sprzedający je punkt. W wielu miejscach, np. w galeriach handlowych też znajdziesz punkty zbioru baterii. Pozbędziesz się ich również podczas wizyty w Punkcie Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych

Elektrośmieci

Stara ładowarka, telefon, drukarka kabel… – to wszystko elektrośmieci, które należy zawodzić do PSZOK-u.

Lekarstwa

Przeterminowane lub niedokończone lekarstwa należy oddać do apteki. Uwaga: nie wszystkie prowadzą zbiórkę przeterminowanych leków. Listę aptek, które się tym zajmuj, znajdziesz na stronie gminy. Natomiast opróżnione pojemniki na leki wyrzucaj do śmieci zgodnie z zasadami segregacji (szklaną buteleczkę do szkła, blister po tabletkach do zmieszanych, bo to plastik i metal etc.).

Meble

Dowiedz się, gdzie znajduje się punkt zbiórki gabarytów u administracji. Możesz tam oddać stare meble i wyroby tapicerskie.

Okulary

Jeśli znudziły Ci się oprawki lub jeśli szkła są za słabe, oddaj okulary potrzebującym. Poszukaj w sieci informacji o fundacjach, które zajmują się tym tematem (np. Okuliści dla Afryki).

Olej kuchenny

Oleje i oliwy nie mogą być wyrzucane do odpadów zmieszanych czy bio. Nie powinno się też ich wlewać do toalety czy zlewu. Zgodnie z zasadami segregacji zbieraj olej do słoika i zanieś do punktu zbiórki odpadów komunalnych.

Opony

Również powinny trafić do punktu zbiórki. Zorientuj się też, czy jakiś zakład w okolicy nie przyjmuje starych opon.

Ubrania

Warto dać im drugie życie. Jeżeli nie są dziurawe lub bardzo zniszczone, wstaw ogłoszenie na jednym z portali czy osiedlowej grupie na FB. Jeśli ubranie jest w bardzo dobrym stanie, możesz spróbować je sprzedać, ale jeśli nie masz na to czasu ani ochoty: oddaj je komuś za darmo. Gwarantuję, że pozbędziesz się go w ciągu maksymalnie dwóch dni.

Tekstylia

Koce, poduszki, stare pościele i inne tego typu tekstylia z chęcią przyjmują schroniska dla zwierząt.

Zabawki

Nim wyrzucisz na śmieci, wystaw ogłoszenie na jednym z portali czy osiedlowej grupie na FB i oddaj komuś za darmo. Oczywiście zabawka nie może być popsuta.

Zapalniczki

Jeśli jest w niej gaz, powinna trafić do punktu selektywnej zbiórki odpadów komunalnych.

Jak zostać ekoprymuską, czyli kilka dodatkowych zadań

1. Zgniataj śmieci. Składaj kartony, zgniataj plastikowe butelki i staraj się skompresować swoje odpady. Dzięki temu ogromny kubeł na makulaturę nie "zapełni się" po wrzuceniu do niego kilku kartonów.
2. Oddzielaj, jeśli możesz. Gdy masz do wyrzucenia, np. drewniany wieszak, postaraj się rozłożyć go na części pierwsze (metalowy haczyki trafi do kubła na metale i tworzywa sztuczne, a drewniana część do odpadów zmieszanych). Podobnie z opakowaniem po jogurcie (oddziel foliowe wieczko od plastikowego kubka) czy butelką pet (odkręć od niej nakrętkę). Ułatwisz w ten sposób pracę recyklerom.
3. Zamykaj klapę od śmietnika, żeby frakcja nie zmokła. Jeżeli nie chcesz pobrudzić sobie rąk, wychodź do śmietnika z chusteczką albo rękawiczką.
4. Jeśli nie jesteś pewna, gdzie powinien trafić dany odpad, wrzuć go do zmieszanych. Lepsze to niż "zanieczyszczenie" frakcji.
5. Zorganizuj wypady do PSZOK-u. W miastach mamy zdecydowanie za mało Punktów Selektywnej Zbiórki Odpadów, a okazuje się, że powinniśmy tam zawozić całkiem sporo śmieci. Może więc warto zorganizować zbiórkę odpadków razem z sąsiadami czy znajomymi z pracy i podzielić się dyżurami na wyjazdy do PSZOK-u?
6. Używaj wielokrotnie. Wiele produktów, które lądują w śmietniku, tak naprawdę możemy wykorzystać ponownie. Może słoik, w którym kupiłaś sos do makaronu, po umyciu przyda się Twojej babci na konfitury? A może karton po butach sprawdzi się również, jako pudełko na drobiazgi? Możliwości jest wiele.

Jeśli interesują Cię tematy związane z organizacją przestrzeni i życiem w stylu less waste, zajrzyj do najnowszego numeru Women's Health - czekają tam na Ciebie nowe rubryki dotyczące tej tematyki.

NOWY NUMER WOMEN'S HEALTH