5 patentów na kreatywne rozwiązywanie problemów

Wyjdź poza schemat może brzmieć jak porada jednego z tych szarlatanów coachów, których mamy ostatnio wysyp. Ale szczerze mówiąc, jest to najtrafniejszy opis tego, co powinnaś zrobić, jeżeli nie możesz znaleźć wyjścia z jakiejś sytuacji.

Problem powoduje stres, a w stresie na ogół się usztywniamy i robimy to samo, co zwykle. Np. dzwonimy do mamy albo robimy komuś awanturę. A czasem wystarczy spojrzeć na problem z innej strony. Oto 5 kreatywnych patentów na rozwiązywanie trudnych kwestii.

Patent 1

Udaj sama przed sobą, że ten problem wcale nie jest taki istotny

Zdystansuj się mentalnie od tematu – wyobraź sobie, że sprawa dotyczy kogoś innego i pomyśl, co ta osoba zrobiłaby w tej sytuacji. Albo wyobraź sobie, że deadline jest za miesiąc, a nie za trzy dni.

Dlaczego to działa

„Dystans otwiera umysł, pomaga nam zobaczyć pełniejszy obraz i dostrzec detale, które nam umykają, gdy jesteśmy zbyt blisko” – mówi dr Art Markman, profesor psychologii z uniwersytetu w Teksasie. Złapanie odpowiedniego dystansu pozwala nam opanować emocje, które zakłócają racjonalne myślenie.

Patent 2

Mapa myśli, czyli narysuj swój problem

Przygotuj blok rysunkowy, dużo kolorowych pisaków i do roboty. Rozrysuj schematy, tabelki, plan dnia, istotne czynniki – wszystko, co może zilustrować sprawę, która Cię gnębi.

Na przykład trudno Ci podjąć jakąś decyzję? Wypisz albo narysuj sobie wszystkie za i przeciw. Jeżeli masz problem „ludzki”, np. konflikt z bliską Ci osobą, spróbuj opisać swoje emocje i ewentualne słowa, które chciałabyś jej powiedzieć. Przykłady użycia mapy myśli znajdziesz w sieci.

Dlaczego to działa

Teoretycy tworzenia map myśli twierdzą, że takie rysunkowe diagramy składające się z powiązanych ze sobą różnych elementów najlepiej prezentują sposób, w jaki działa ludzki umysł.

Dzięki temu, że masz wszystkie elementy układanki w jednym miejscu, łatwiej Ci będzie stworzyć nowe, nieoczywiste skojarzenia, które przyczynią się do rozwiązania problemu. Zwłaszcza gdy jesteś tzw. wzrokowcem, powinnaś polubić mapy.

Patent 3

Zrób sobie przerwę i zajmij się czymś innym

Siedzisz przed monitorem już trzecią godzinę i nic nie możesz wymyślić? Najprawdopodobniej kolejna godzina w tej samej pozycji nic nie zmieni. Oderwij się, wstań i idź na spacer z psem. Albo pobiegaj. Pogadaj z koleżanką. Rozwiąż krzyżówkę. Niezła też jest kąpiel (jak głosi legenda, to właśnie w kąpieli Archimedes wymyślił, o co chodzi z tą siłą wyporu).

Dlaczego to działa

Gdy odpoczywasz czy zajmujesz świadomy umysł czymś innym, nie zdajesz sobie sprawy, że pewne fragmenty mózgu wciąż pracują nad zadaniem, tworząc nowe skojarzenia. I nagle, Eureka! – pojawia się rozwiązanie.

Psycholodzy nazywają ten proces wglądem – szybko zmienia się percepcja problemu, różne elementy łączą się w nowy sposób i czujemy się tak, jakby rozwiązanie przyszło do nas z zewnątrz. Przerwa pomaga mózgowi przełączyć się na inny tryb.

Patent 4

Pomyśl nad problemem wtedy, gdy wolałabyś robić coś innego

Jesteś zmęczona? Znudzona? Troszkę nieprzytomna, jak zwykle rano? Albo jest wieczór, kanapa i stać Cię intelektualnie jedynie na obejrzenie po raz kolejny starego odcinka „Rancza”? Tak, to jest dobra pora, żeby wymyślić rozwiązanie.

Dlaczego to działa

„Nie najlepsza forma Twojego umysłu paradoksalnie może pomóc Ci stworzyć nowe, niebanalne rozwiązanie” – mówi dr Sian Beilock z uniwersytetu w Chicago. Gdy w takim stanie umysłu przystępujesz np. do testów matematycznych, najprawdopodobniej wypadniesz poniżej swojego poziomu.

Ale wszędzie tam, gdzie potrzebne jest rozwiązanie nieoczywiste, nieodnoszące się do konkretnych strategii, wbrew utartym szlakom, taki „błądzący” mózg sprawdza się lepiej. To dlatego tak często wpadamy na świetny pomysł na kilka sekund przed zaśnięciem.

Patent 5

Zmień coś w swoim otoczeniu, wyłącz automatycznego pilota

Dlaczego nie miałabyś popracować dla odmiany w Starbucksie zamiast w biurze? Nie dasz rady? To chociaż przemebluj swoje biuro czy mieszkanie. Przestaw biurko w inne miejsce, zmień obrazki na ścianach. Zacznij kupować inne gazety codzienne i tygodniki.

Zaglądaj na inne niż dotychczas strony internetowe. Zmień trasę, którą jeździsz do pracy. Zainteresuj się czymś możliwie odległym od dziedziny, w której pracujesz: przeczytaj książkę o czarnych dziurach, zapisz się na kurs języka hiszpańskiego.

Dlaczego to działa

Jeżeli nasze otoczenie jest względnie niezmienne, nasz mózg natychmiast się rozleniwia. Wszystkie nowe bodźce powodują powiększenie sieci skojarzeń w umyśle, a to właśnie umiejętność kojarzenia rzeczy w nietypowy sposób jest warunkiem kreatywności.

Niestety, jeżeli nic nie zmieniamy w naszym życiu, zaczyna ono przypominać jazdę na automatycznym pilocie. Nie cenzuruj swoich pomysłów. Czasem najlepsze rozwiązania zaczynają się od głupich skojarzeń. Na jakość przyjdzie czas później.

Do roboty!

Nie rozwiążesz żadnego problemu, jeżeli wciąż będziesz odkładać wszystko na ostatnią chwilę. Oto sposoby, jak przestać szukać wykrętów i zacząć działać.

1. Zmierz się z prawdą. Przyznaj się, że powodem, dla którego nie zabrałaś się jeszcze do roboty, nie jest to, że nie możesz znaleźć długopisu.

2. Musisz zdać sobie sprawę, że jutro nie będziesz miała ani odrobinę więcej ochoty do działania. Ale za to na pewno mniej czasu.

3. Zacznij od czegokolwiek. Nawet mały kroczek (tabelka w Excelu) pomaga wzbudzić motywację do kontynuowania działania.